دار در قرآن
جغرافیای دار، در سورههای مبارکه اعراف و عنکبوت
﴿فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ﴾[۱]. ﴿فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ﴾[۲]. اگر، در متن دو آیه فوق دقت شود، ملاحظه میگردد، که آن آیه مبارکه دو بار، در دو سوره تکرار شده است و در هر دو آیه واژه دار، که نام مکانی است. در آنها آمده است. برای سهولت کار: ابتدا لازم است بدانیم آیا آیه مذکور، که تکرار شده، در مورد یک حادثه است، که به علت نیاز؛ دو بار آمده، یا این که دو واقعه مشابه، اما جدا از هم بودهاند.[۳]
تفسیر آیات پاسخ میدهد
برخی از علما، در مورد تفسیر آیه ۹۱ سوره اعراف، مینویسند: «از تبلیغاتی که مخالفان شعیب، در برابر تابعان او میکردند... چنین بر میآید، که اشراف و متکبران خودخواهی، از قوم شعیب که، راه کفر را پیش گرفته بودند، به کسانی که احتمال میدادند؛ تحت تأثیر دعوت شعیب واقع شوند؛ میگفتند به طور مسلم اگر از شعیب پیروی کنید، از زیانکاران خواهید بود»[۴]. برخی از علما، در تفسیر نمونه[۵]، در ذیل آیه ۳۷ سوره عنکبوت، اشاره به داستان قوم حضرت شعیب(ع) نموده و طرف خطاب آیه را، قوم شعیب معرفی مینمایند.
نتیجهای که از این وجه اشتراک حاصل میشود؛ کار ما را، در رسیدن به موضوع مورد پژوهش؛ آسان مینماید و آن این است، که واژه دار، در هر دو آیه مربوط به یک قوم است، که قرآن به دلیلی که داشته، بار دیگر آن را تکرار نموده است و آن طایفه، قوم حضرت شعیب بودهاند. در آیات مذکور، مکان نام برده شده واژه دار میباشد و قوم مورد عذاب الهی، که با عذاب رجفه مجازات شدند و به صورت جسم بیجان، در خانههای خود باقی ماندند، قوم شعیب بودند.[۶]
محل سکونت قوم شعیب کجا بود؟
با توجه به آنچه گذشت، روشن گردید که مردگان در خانههای خود، قوم حضرت شعیب بودند، که ما، با شناخت محل سکونت این قوم، خانههای آنان را هم خواهیم شناخت. بنا به گفته برخی از نویسندگان: «شعیب بر قوم مدین مبعوث بوده است»[۷] و باز به گفته او[۸]، مدین در قرآن هم بر شهر شعیب اطلاق شده و هم بر قوم شعیب قابل تطبیق است. شهر شعیب، یا مدین در مشرق خلیج عقبه قرار داشته است... امروزه شهر مدین به نام معان نامیده میشود. بنا به آنچه ملاحظه گردید؛ دار مندرج در آیات مذکور در شهر مدین، محل رسالت حضرت شعیب(ع) بوده.[۹]
منابع
پانویس
- ↑ «آنگاه زمینلرزه آنان را فرو گرفت و در خانهشان از پا در آمدند» سوره اعراف، آیه ۷۸.
- ↑ «پس او را دروغگو شمردند آنگاه زلزله آنان را فرو گرفت و در خانهشان از پا افتادند» سوره عنکبوت، آیه ۳۷.
- ↑ عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۲۵۸.
- ↑ ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۶، ص۲۵۷.
- ↑ تفسیر نمونه، ج۱۶، ص۲۷۰.
- ↑ عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۲۵۸.
- ↑ محمد، خزائلی، اعلام قرآن، ص۴۰۸.
- ↑ محمد، خزائلی، اعلام قرآن، ص۵۷۳.
- ↑ عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۲۵۹.