دار در فقه سیاسی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث دار است. دار از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: دار در قرآن - دار در حدیث - دار در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
سرا، منزل[۱]، وطن، سرزمین[۲]. اصل آن "دَ و ر" به معنای "أحاطه"[۳]. "دیار" جمع دار.
﴿الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ﴾[۴]
وسعت و ضیق کلمه دیار به متعلق آن بستگی دارد[۵]؛ مانند دیارهم. اگر مراد از ضمیر امتی باشند با جماعتی بسیار، مراد از آن کشور خواهد بود؛ اگر قبیله یا قومی باشد، مراد شهر آنهاست.
در قرآن کریم اصطلاحاتی برساخته از "دار" مانند ﴿دَارَ الْفَاسِقِينَ﴾[۶]، ﴿دَارُ السَّلَامِ﴾[۷]، ﴿دَّارُ الْآخِرَةُ﴾[۸]، ﴿دَارَ الْبَوَارِ﴾[۹]، ﴿دَارُ الْمُتَّقِينَ﴾[۱۰]، ﴿دَارَ الْمُقَامَةِ﴾[۱۱]، ﴿دَارُ الْقَرَارِ﴾[۱۲]، ﴿دَارُ الْخُلْدِ﴾[۱۳] وارد شده است که بر قیامت، بهشت و جهنم اطلاق شده‌اند. بر این پایه در روایات و احادیث اصطلاحاتی مانند دارالحرب و دارالاسلام و... آمده است که بعدها در آثار اندیشه وران سیاسی مسلمان، طبقه‌بندی‌های مختلفی از دولت‌ها و جوامع بر اساس اصطلاحاتی از این دست، ارائه و تعریف شدند؛ دارالکفر، دارالمداهنه، دارالسلم، دارالصلح و....
این تقسیم‌بندی‌ها در تبیین روابط خارجی و سیاست خارجی اسلام بسیار مؤثر بوده و آثار زیادی در این مورد به رشته تحریر درآمده است[۱۴].[۱۵]
منابع
پانویس
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۲۱.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۳.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۲۶۰.
- ↑ «همان کسانی که ناحق از خانه‌های خود بیرون رانده شدند و جز این نبود که می‌گفتند:» سوره حج، آیه ۴۰.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۲۶۰.
- ↑ سوره اعراف، آیه ۱۴۵.
- ↑ سوره انعام، آیه ۱۲۷.
- ↑ سوره بقره، آیه ۹۴.
- ↑ سوره ابراهیم، آیه ۲۸.
- ↑ سوره نحل، آیه ۳۰.
- ↑ سوره فاطر، آیه ۳۵.
- ↑ سوره غافر، آیه ۳۹.
- ↑ سوره فصلت، آیه ۲۸.
- ↑ ر. ک: سعید جلیلی، سیاست خارجی پیامبر (ص)؛ احمد نقیب‌زاده، نظریه‌های کلان روابط بین‌الملل، ص۱۵۱-۱۵۶.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۷۴.