چرا کنیه امام مهدی ابو القاسم است؟ (پرسش)
چرا کنیه امام مهدی ابو القاسم است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
| چرا کنیه امام مهدی ابو القاسم است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی) |
| مدخل اصلی | کنیه امام مهدی |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
پاسخ نخست
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:
«روایات زیادی بر این مطلب تصریح کرده‌اند: پیامبر (ص) فرمود: كُنْيَتُهُ كُنْيَتِي؛[۱] کنیه او کنیه من است. امام صادق (ع) فرمود: اسمه محمد و کنیته ابو القاسم؛[۲] اسمش محمد و کنیه‌اش ابو القاسم است. امام جواد (ع) فرمود: هُوَ سَمِيُّ رَسُولِ اَللَّهِ و كَنِيُّهُ؛[۳] او هم نام و هم کنیه پیامبر است. امام عسکری (ع) فرمود: هُوَ سَمِيُّ رَسُولِ اَللَّهِ و كَنِيُّهُاو هم نام و هم کنیه پیامبر است.
اما علت این که لقب ایشان ابوالقاسم است، می‌توان به دو دلیل اشاره کرد که البته تصریح روایات نیست، بلکه از باب تطبیق است:
- چون مقسم اموال است: پیامبر (ص) فرمود: کنیه من ابو القاسم است، چون خدا عطا می‌کند و من تقسیم می‌کنم[۴]. در مورد امام زمان (ع) نیز آمده است که در دوران حکومت خویش اموال را مساوی بین مردم تقسیم می‌کند،[۵] یا بدون شمارش، اموال را تقسیم می‌کند[۶].
- چون ملاک تقسیم بهشت و جهنم است: پیامبر (ص) فرمود: ابوالقاسم هستم چون خداوند در روز قیامت جهنم را جدا می‌کند؛ فَمَنْ كَفَرَ بِي مِنَ اَلْأَوَّلِينَ و اَلْآخِرِينَ فَفِي اَلنَّارِ؛ پس کسی که به من کافر شود از اولین و آخرین در آتش خواهد بود. و بهشت را جدا می‌کند: فمن آمن بی و أقر بنبوتی ففی الجنة؛[۷] پس هر کس به من ایمان آورد و به پیامبری من اعتراف کند در بهشت خواهد بود.
در روایت دیگری پیامبر (ص) در مورد امام زمان (ع) فرمود: وَ مَنْ أَنْكَرَهُ فِي غَيْبَتِهِ فَقَدْ أَنْكَرَنِي و مَنْ كَذَّبَهُ فَقَدْ كَذَّبَنِي و مَنْ صَدَّقَهُ فَقَدْ صَدَّقَنِي؛[۸] هرکس هنگام غیبت او منکرش شود مرا انکار کرده است و هرکس او را تکذیب کند مرا تکذیب کرده است و هرکس او را تصدیق کند مرا تصدیق نموده است. لذا انکار امام زمان (ع) یا ایمان به ایشان همان انکار یا ایمان به پیامبر (ص) است که باعث تقسیم بهشت و جهنم است. پس او نیز ابو القاسم است»[۹].