دعوت به پرستش خدا

دعوت به پرستش خدا یکی از اهداف ارسال رسولان الهی و تبلیغ رسالت الهی است.

قرآن

وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ^[۱]، يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ^[۲].

حدیث

پیامبر خدا (ص): برترینِ مردم، کسی است که عاشق عبادت شود، و ملازم آن گردد، و با جانش دوستش داشته باشد، و با بدنش انجامش دهد، و خود را برای [انجام دادن]آن، فارغ سازد. چنین کسی را، در رخدادهای دنیا ـ که به سوی سختی یا آسانی است ـ، باکی نخواهد بود^[۳].

امام علی (ع): پرستش مخلصان، تفکّر در ملکوت آسمان‌ها و زمین است^[۴].

امام صادق (ع) ـ هنگامی که درباره حقیقت بندگی از ایشان سؤال شد ـ: [بندگی] سه چیز است: این که بنده برای خود در آنچه خداوند به او عطا کرده، مالکیت نبیند؛ زیرا بندگان، مالکیت ندارند. مال را مال خدا می‌دانند و هر آنچه را که خداوند متعال فرمانشان دهد، به کار می‌گیرند؛ و بنده برای خود، تدبیری نیندیشیده باشد و تمام اهتمام او در آن چیزی باشد که خداوند متعال، بِدان فرمان داده یا از آن، نهیش کرده است ... و این، نخستین مرتبه پرهیزگاران است^[۵].

امام صادق (ع): [همانا] عبادت‌گران، سه دسته‌اند: گروهی خداوند عز و جل را از ترس عبادت می‌کنند. این، عبادت بردگان است؛ و گروهی خداوند متعال را به طلب پاداش، عبادت می‌کنند. این، عبادت مزدوران است؛ و گروهی خداوند عز و جل را به خاطر دوستی او می‌پرستند. این، عبادت آزادگان و برترین عبادت است^[۶].

امام رضا (ع) ـ در بیان حکمت عبادت ـ: تا [بندگانْ] فراموش‌کننده یاد خدا نباشند، و ترک‌کننده تأدیبش نباشند، و به بازی گیرنده امر و نهی او ـ که مصلحت و پایداری آنان در آن است ـ نباشند، و اگر بدون عبادت خداوند، رها می‌شدند، زمان زیادی بر ایشان می‌گذشت و دل‌هایشان قساوت پیدا می‌کرد^[۷]

امام رضا (ع): آغاز عبادت خداوند، شناخت اوست^[۸].^[۹]

جستارهای وابسته

منابع

محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث ج ۱۵؛

پانویس

↑ «و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند». سوره ذاریات، آیه ۵۶.
↑ «ای مردم! پروردگارتان را بپرستید که شما و پیشینیانتان را آفرید، باشد که پرهیزگاری ورزید». سوره بقره، آیه ۲۱.
↑ «رسول اللّه (ص): أفضَلُ النّاسِ مَن عَشِقَ العِبادَةَ فَعانَقَها، وأَحَبَّها بِقَلبِهِ، وباشَرَها بِجَسَدِهِ، وتَفَرَّغَ لَها، فَهُو لا یُبالی عَلی ما أصبَحَ مِنَ الدُّنیا؛ عَلی عُسرٍ أم عَلی یُسرٍ». الکافی، ج۲، ص۸۳، ح۳، عن عمرو بن جمیع عن الإمام الصادق (ع)، مشکاة الأنوار، ص۲۰۳، ح۵۴۱، عن الإمام الصادق (ع) عنه (ص)، الجعفریّات، ص۲۳۲ عن الإمام الکاظم عن آبائه (ع)، بحارالأنوار، ج۷۰، ص۲۵۳، ح۱۰.
↑ «الإمام علیّ (ع): التَّفَکُّرُ فی مَلَکوتِ السَّماواتِ وَالأَرضِ عِبادَةُ المُخلِصینَ"». غرر الحکم، ج۲، ص۴۹، ح۱۷۹۲، عیون الحکم والمواعظ، ص۵۳، ح۱۳۸۷.
↑ «الإمام الصادق (ع) ـ لَمّا سُئِلَ عَن حَقیقَةِ العُبودِیَّةِ ـ :ثَلاثَةُ أشیاءَ: أن لا یَرَی العَبدُ لِنَفسِهِ فی ما خَوَّلَهُ اللّهُ إلَیهِ مُلکا؛ لِأَنَّ العَبیدَ لا یَکونُ لَهُم مُلکٌ، یَرَونَ المالَ مالَ اللّهِ یَضَعونَهُ حَیثُ أمَرَهُمُ اللّهُ تَعالی بِهِ، ولا یُدَبِّرُ العَبدُ لِنَفسِهِ تَدبیرا، وجُملَةُ اشتِغالِهِ فی ما أمَرَهُ اللّهُ تَعالی بِهِ ونَهاهُ عَنهُ. .. فَهذا أوَّلُ دَرَجَةِ المُتَّقینَ»، مشکاة الأنوار، ص۵۶۳، ح۱۹۰۱، عن عنوان البصری، بحارالأنوار، ج۱، ص۲۲۵، ح۱۷.
↑ «عنه (ع): إنَّ العُبّادَ ثَلاثَةٌ: قَومٌ عَبَدُوا اللّهَ عز و جل خَوفا فَتِلکَ عِبادَةُ العَبیدِ، وقَومٌ عَبَدُوا اللّهَ ـ تَبارَکَ وتَعالی ـ طَلَبَ الثَّوابِ فَتِلکَ عِبادَةُ الاُجَراءِ، وقَومٌ عَبَدُوا اللّهَ عز و جل حُبّا لَهُ فَتِلکَ عِبادَةُ الأَحرارِ، وهِیَ أفضَلُ العِبادَةِ»، الکافی، ج۲، ص۸۴، ح۵، عن هارون بن خارجة، بحار الأنوار، ج۷۰، ص۲۵۵، ح۱۲.
↑ «الإمام الرضا (ع) ـ فی بَیانِ عِلَّةِ العِبادَةِ ـ :لِئَلّا یَکونوا ناسینَ لِذِکرِهِ، ولاتارِکینَ لِأَدَبِهِ، ولا لاهینَ عَن أمرِهِ ونَهیِهِ، إذا کانَ فیهِ صَلاحُهُم وقِوامُهُم، فَلَو تُرِکوا بِغَیرِ تَعَبُّدٍ لَطالَ عَلَیهِمُ الأَمَدُ؛ فَقَسَت قُلوبُهُم»، عیون أخبار الرِّضا (ع)، ج۲، ص۱۰۳، ح۱، علل الشرائع، ص۲۵۶، ح۹، بزیادة «وفسادهم» بعد «صلاحهم» وکلاهما عن الفضل بن شاذان، بحارالأنوار، ج۶، ص۶۳، ح۱.
↑ «عنه (ع): أوَّلُ عِبادَةِ اللّهِ مَعرِفَتُهُ»، التوحید، ص۳۴، ح۲، عیون أخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۱۵۰، ح۵۱، کلاهما عن محمّد بن یحیی بن عمر بن علیّ ابن أبی طالب (ع)، الأمالی للمفید، ص۲۵۳، ح۴، عن محمّد بن زید الطبری، الارشاد، ج۱، ص۲۲۳، عن صالح بن کیسان عن الإمام علیّ (ع)، الاحتجاج، ج۱، ص۴۷۵، ح۱۱۴، تحف العقول، ص۶۱، کلاهما عن الإمام علیّ (ع)، بحار الأنوار، ج۴۹، ص۱۲۸، ح۲.
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث ج۱۵، ص۹۵-۹۹.

[1] «و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند». سوره ذاریات، آیه ۵۶.

[2] «ای مردم! پروردگارتان را بپرستید که شما و پیشینیانتان را آفرید، باشد که پرهیزگاری ورزید». سوره بقره، آیه ۲۱.

[3] «رسول اللّه (ص): أفضَلُ النّاسِ مَن عَشِقَ العِبادَةَ فَعانَقَها، وأَحَبَّها بِقَلبِهِ، وباشَرَها بِجَسَدِهِ، وتَفَرَّغَ لَها، فَهُو لا یُبالی عَلی ما أصبَحَ مِنَ الدُّنیا؛ عَلی عُسرٍ أم عَلی یُسرٍ». الکافی، ج۲، ص۸۳، ح۳، عن عمرو بن جمیع عن الإمام الصادق (ع)، مشکاة الأنوار، ص۲۰۳، ح۵۴۱، عن الإمام الصادق (ع) عنه (ص)، الجعفریّات، ص۲۳۲ عن الإمام الکاظم عن آبائه (ع)، بحارالأنوار، ج۷۰، ص۲۵۳، ح۱۰.

[4] «الإمام علیّ (ع): التَّفَکُّرُ فی مَلَکوتِ السَّماواتِ وَالأَرضِ عِبادَةُ المُخلِصینَ"». غرر الحکم، ج۲، ص۴۹، ح۱۷۹۲، عیون الحکم والمواعظ، ص۵۳، ح۱۳۸۷.

[5] «الإمام الصادق (ع) ـ لَمّا سُئِلَ عَن حَقیقَةِ العُبودِیَّةِ ـ :ثَلاثَةُ أشیاءَ: أن لا یَرَی العَبدُ لِنَفسِهِ فی ما خَوَّلَهُ اللّهُ إلَیهِ مُلکا؛ لِأَنَّ العَبیدَ لا یَکونُ لَهُم مُلکٌ، یَرَونَ المالَ مالَ اللّهِ یَضَعونَهُ حَیثُ أمَرَهُمُ اللّهُ تَعالی بِهِ، ولا یُدَبِّرُ العَبدُ لِنَفسِهِ تَدبیرا، وجُملَةُ اشتِغالِهِ فی ما أمَرَهُ اللّهُ تَعالی بِهِ ونَهاهُ عَنهُ. .. فَهذا أوَّلُ دَرَجَةِ المُتَّقینَ»، مشکاة الأنوار، ص۵۶۳، ح۱۹۰۱، عن عنوان البصری، بحارالأنوار، ج۱، ص۲۲۵، ح۱۷.

[6] «عنه (ع): إنَّ العُبّادَ ثَلاثَةٌ: قَومٌ عَبَدُوا اللّهَ عز و جل خَوفا فَتِلکَ عِبادَةُ العَبیدِ، وقَومٌ عَبَدُوا اللّهَ ـ تَبارَکَ وتَعالی ـ طَلَبَ الثَّوابِ فَتِلکَ عِبادَةُ الاُجَراءِ، وقَومٌ عَبَدُوا اللّهَ عز و جل حُبّا لَهُ فَتِلکَ عِبادَةُ الأَحرارِ، وهِیَ أفضَلُ العِبادَةِ»، الکافی، ج۲، ص۸۴، ح۵، عن هارون بن خارجة، بحار الأنوار، ج۷۰، ص۲۵۵، ح۱۲.

[7] «الإمام الرضا (ع) ـ فی بَیانِ عِلَّةِ العِبادَةِ ـ :لِئَلّا یَکونوا ناسینَ لِذِکرِهِ، ولاتارِکینَ لِأَدَبِهِ، ولا لاهینَ عَن أمرِهِ ونَهیِهِ، إذا کانَ فیهِ صَلاحُهُم وقِوامُهُم، فَلَو تُرِکوا بِغَیرِ تَعَبُّدٍ لَطالَ عَلَیهِمُ الأَمَدُ؛ فَقَسَت قُلوبُهُم»، عیون أخبار الرِّضا (ع)، ج۲، ص۱۰۳، ح۱، علل الشرائع، ص۲۵۶، ح۹، بزیادة «وفسادهم» بعد «صلاحهم» وکلاهما عن الفضل بن شاذان، بحارالأنوار، ج۶، ص۶۳، ح۱.

[8] «عنه (ع): أوَّلُ عِبادَةِ اللّهِ مَعرِفَتُهُ»، التوحید، ص۳۴، ح۲، عیون أخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۱۵۰، ح۵۱، کلاهما عن محمّد بن یحیی بن عمر بن علیّ ابن أبی طالب (ع)، الأمالی للمفید، ص۲۵۳، ح۴، عن محمّد بن زید الطبری، الارشاد، ج۱، ص۲۲۳، عن صالح بن کیسان عن الإمام علیّ (ع)، الاحتجاج، ج۱، ص۴۷۵، ح۱۱۴، تحف العقول، ص۶۱، کلاهما عن الإمام علیّ (ع)، بحار الأنوار، ج۴۹، ص۱۲۸، ح۲.

[9] محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث ج۱۵، ص۹۵-۹۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]