ردم
ردم از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ردم در قرآن - ردم در حدیث - ردم در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
«ردم» به معنای مسدود کردن رخنه و سوراخ[۱]، پُر کردن سوراخ با سنگ[۲]، حائل[۳] و سدّ است.
﴿فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ رَدْمًا﴾[۴].
کلمه "ردم" یک بار در قرآن کریم به کار رفته است و مراد از آن، دیوار حائل و استحکامات نظامی برای جلوگیری از نفوذ دشمنان است که ذوالقرنین برای جلوگیری از تجاوز و نفوذ یأجوج و مأجوج در قسمتی از زمین ایجاد کرد. برخی مفسران مراد از رَدْم را دیوار چین دانسته‌اند[۵].
از نکات جالب توجه در قرآن کریم اشاره به طرز ساخت این دیوار یا سدّ بزرگ است: ﴿قَالَ مَا مَكَّنِّي فِيهِ رَبِّي خَيْرٌ فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ رَدْمًا آتُونِي زُبَرَ الْحَدِيدِ حَتَّى إِذَا سَاوَى بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ قَالَ انفُخُوا حَتَّى إِذَا جَعَلَهُ نَارًا قَالَ آتُونِي أُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْرًا ﴾[۶].
استفاده از موانع طبیعی و ساختن موانع و استحکامات، از دیرباز برای دفاع از مرزها در مقابل متجاوزان از استراتژی‌های نظامی مؤثر بوده است که قرآن کریم، در ذکر تاریخ امم پیشین بدان اشاره کرده است.[۷]
الردم بنی جمح
موضعی است در مکه.[۸] بواسطه جنگی که بین بنی محارب بن فهر و بنی جمح بن عمرو در این مکان روی داد، بسیاری از بنی جمحیان کشته شدند و با دفن این کشتگان در این مکان، این قبرستان به "ردم بنی جمح" نامیده شد.[۹] "الردم" را همچنین روستایی در بحرین از آن بنی عامر بن حارث –از شاخه‌های قبیله بزرگ عبدالقیس- گفته‌اند.[۱۰] نیز، در گزارشات ابن اسحاق از وقایع پیش از اسلام، وی از نبردی بین بنی مراد و بنی همدان با نام "یوم الرَّدم" خبر داده است.[۱۱] ردمی که در این خبر از آن نام برده شده، موضعی بود از دیار بنی مراد.[۱۲] به نظر می‌‌رسد علت نامگذاری این مورد به "ردم"، همچون مورد نخست، بواسطه دفن اموات و کشته شدگان در این جنگ باشد. "الردم" علاوه بر معنای "دفن کردن"، نزد عرب به معنای "سد" است که آب را نگه می‌‌دارد.[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۵۰۴.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۵۰.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۷.
- ↑ «گفت: آنچه پروردگارم در آن مرا توانمند کرده بهتر است، بنابراین مرا با نیرویی (انسانی) یاری دهید تا میان شما و آنان دیواری بنا نهم» سوره کهف، آیه ۹۵.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۳۷۸.
- ↑ «گفت: آنچه پروردگارم در آن مرا توانمند کرده بهتر است، بنابراین مرا با نیرویی (انسانی) یاری دهید تا میان شما و آنان دیواری بنا نهم پاره‌های (بزرگ) آهن برایم بیاورید؛ تا هنگامی که میان دو کوه را (پر و) برابر کرد، گفت اکنون (در کوره‌های آتش) بدمید؛ تا هنگامی که آن (پاره‌های آهن) را آتش (گون) کرد، گفت: (اینک) برای من مس گداخته بیاورید تا روی آن بریزم» سوره کهف، آیه ۹۵-۹۶.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۰۵.
- ↑ بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۶۴۹؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۴۰.
- ↑ بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۶۴۹؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۴۰.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۴۰.
- ↑ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۸۱.
- ↑ منازل بنی مراد از نجران در جنوب یا نزدیک آن تا حومه جنوبی غربی نجد امتداد داشت.
- ↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۱۴۰.