نقش امام غایب در هدایت و مبانی آن (مقاله)
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
نقش امام غایب در هدایت و مبانی آن عنوان مقاله‌ای است که به بررسی نقش و جایگاه شهادت و هدایت امام می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۸ صفحه‌ای به قلم محمد تقی شاکر و رضا برنجکار نگاشته شده و در فصلنامه مشرق موعود (شماره ۳۰، تابستان ۱۳۹۳) منتشر گشته است.[۱]
| نقش امام غایب در هدایت و مبانی آن | |
|---|---|
 | |
| رتبه علمی | علمی پژوهشی |
| زبان | فارسی |
| نویسندگان | محمد تقی شاکر رضا برنجکار |
| موضوع | شهادت، هدایت |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه مشرق موعود |
| وابسته به | مؤسسه آینده روشن |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | تابستان ۱۳۹۳ |
| شماره | ۳۰ |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
چکیده مقاله
- نویسندگان در چکیده مقاله می‌نویسند: «پرسش از چیستی فواید و اثرگذاری امام غایب در سیر تکاملی انسان‌ها، پرسشی است که پس از اثبات لزوم وجود امام و مبانی عقلی و نقلی آن طرح می‌شود. در یک انگاره حداقلی، امام جایگاهی همانند جایگاه دیگر حاکمان با قید عدالت دارد. این نوع تلقی علاوه بر تقصیر در تبیین جایگاه امامت با دوره غیبت امام، دچار سردرگمی در تحلیل نقش امام است. در آیات قرآن کریم، جایگاه حقیقی امام و نقش او در هدایت بیان شده که آیات شهادت از جمله این آیات است. از مسئله شهادت، چگونگی و آثار شهادتِ گروهی از برگزیدگانِ انسان‌ها در آیات قرآن، برداشت‌های متفاوتی وجود دارد».
- نویسندگان در ادامه می‌نویسند: «بیشتر دیدگاه‌ها به ثمربخشی شهادت انبیا و اوصیا در آخرت و صحنه قیامت معطوف است؛ اما با وجود شواهد متقن قرآنی و روایی باید پذیرفت که مسئله شاهد بودن گروهی از انسان‌ها در دنیا و آگاهی‌یابی الهی آنان از اعمال و باطن امور انسان‌های دیگر، دارای پیامد دنیوی و زمینه تحقق امری مهم و اساسی است که بنای آفرینش و دستگاه عظیم و مستحکم ارسال انبیا و نصب اوصیا بر آن استوار و قوام یافته است؛ یعنی موضوع هدایت و کمال‌بخشی و رساندن هر چیز به سرانجام شایسته او؛ امری که خداوند متعال تنها خود را تحقق‌بخش آن دانسته است. در این میان، نقش شاهدان بر اعمال انسان‌ها، واسطه بودن آنان در تحقق گونه‌ای خاص از هدایت الهی است؛ همان‌گونه که انبیا، به منزله واسطه‌هایی الهی میان انسان‌ها و خداوند در دریافت و انتقال پیام‌های پروردگار در عرصه هدایت تشریعی به شمار می‌روند».[۱]
فهرست مقاله
- چکیده؛
- طرح مسئله؛
- مقدمه؛
- شاهد و شهادت در لغت؛
- شهادت در قرآن؛
- شاهد بودن پیامبر در دنیا و آخرت؛
- چرایی تحقق شهادت از نگاه مفسران؛
- تقسیم شاهدان بنا بر زمان ادای شهادت؛
- حق هدایت و گونه‌های آن؛
- هدایت عام؛
- هدایت نوع انسان؛
- هدایت ویژه (هدایت پس از هدایت)؛
- مسئله شهادت پس از پیامبر خاتم؛
- مصداق امت؛
- ائمه اطهار(ع) شاهدان پس از پیامبر(ص)؛
- نتیجه؛
- فهرست منابع.[۱]
در باره پدیدآورندگان
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد تقی شاکر، پژوهشگر پژوهشگاه قرآن و حدیث ازجمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه‌های علمیه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «گستره عصمت گفتاری رسول خدا»، «امام رضا و راز گشایی از جایگاه هدایتی نهاد امامت»، «کتاب الجامعه و نقش آن در فرآیند تبیین آموزه‌های شیعی»، «ظاهر و باطن قرآن و مبادی آگاهی امام از آن» و «واکاوی نگاه فریقین به احادیث هزار درب دانش» برخی از این آثار است.[۲]
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر رضا برنجکار (متولد ۱۳۴۲ ش، آستارا)، در کنار تحصیلات متداول حوزوی، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری فلسفه دانشگاه تهران به اتمام رساند. عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، پژوهشگر مؤسسه دارالحدیث و دفتر تبلیغات اسلامی و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از جمله فعالیت‌های وی می‌باشد. او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه و دانشگاه‌های کشور، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «معرفت فطری خدا»، «آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی»، «حکمت و اندیشه دینی»، «حقيقت تحديث و رابطه آن با نبوت»، «صحیفه جامعه و علم امام»، «تبیین معنای ولی در پرتو آیات ولایت»، «وحدت یا تعدد کتاب پیشین الهی در قرآن»، «حقیقت مصحف فاطمه و پاسخ به شبهاتی پیرامون آن» و «امامت و خاتمیت از دیدگاه قرآن و روایات» برخی از این آثار است.[۳]
اثر وابسته به این مقاله
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.