ابوامامه باهلی در تراجم و رجال
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث ابوامامه باهلی است. "ابوامامه باهلی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ابوامامه باهلی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- صدری فرزند عجلان از طایفه باهلی و به کنیه‌اش ابوامامه باهلی شهرت داشت. وی در مصر می‌زیست و بعدها به حمص (از توابع شام) نقل مکان کرد. او در زمره اصحاب رسول خدا(ص) است که روایاتی از آن حضرت نقل کرده است. وی در سال ۸۱ و به قولی ۸۶ هجری در شام درگذشت. در این که او آخرین صحابی پیامبر(ص) بوده که از دنیا رفته است اختلاف است برخی گفته‌اند: آخرین صحابی پیامبر سهل ساعدی بوده اصح اقوال همین است، زیرا ابوامامه باهلی در سنه ۸۱ یا ۸۶ از دنیا رفته و سهل در سنه ۹۱ یا ۹۶. بنابراین سهل آخرین صحابی پیامبر است که از دنیا رفته است و بعید نیست ابوامامه باهلی آخرین صحابی است که در شام از دنیا رفته است و برخی هم، گفته‌اند آخرین صحابی ابوالیسر انصاری بوده است و ظاهرا او آخرین اصحاب از بدریون بوده که از دنیا رفته است[۱].
- ابوامامه باهلی، با آنکه شامی بود با امیر المؤمنین(ع) بیعت کرد و در زمره اصحاب آن حضرت در آمد[۲].[۳]
ابوامامه باهلی در مجلس معاویه
- با اینکه ابوامامه باهلی طبق نقل مؤرخان در صفین در رکاب امیرالمؤمنین(ع) جنگ نکرد اما محبت قلبی خود را به آن حضرت کتمان نمی‌نمود، لذا روزی بر معاویه وارد شد و مورد عنایت و محبت بسیار وی قرار گرفت، معاویه دستور داد غذا آوردند، وقتی ابوامامه باهلی به خوردن غذا مشغول بود، معاویه برای جذب او طبق رسم آن روزگار، به سر و صورت وی عطر مالید و پس از صرف غذا هم دستور داد، کیسه‌ای از دینار طلا به وی دادند، آنگاه گفت: ای ابوامامه باهلی، تو را به خدا سوگند من بهترم یا علی بن ابی طالب؟
- ابوامامه باهلی گفت: ای معاویه، اگر مرا قسم هم نمی‌دادی نیز عقیده خود را ابراز می‌کردم و مکنون قلبی‌ام را پنهان نمی‌داشتم، به خدا سوگند، حضرت علی(ع) بهتر و بزرگوار‌تر از توست؛ زیرا قبل از تو اسلام آورد و به پیغمبر خدا از تو نزدیک‌تر و در راه اسلام با مشرکان بیش از تو جنگیده است.
- ای معاویه آیا نمیدانی علی کیست؟ او پسر عموی پیامبر و همسر دخترش فاطمه - سیده زنان عالم - و پدر حسن و حسین دو سرور جوانان بهشت، و برادرزاده حمزه سیدالشهدا، و برادر جعفر طیار است. ای معاویه، تو کی می‌توانی با علی برابری کنی؟ اگر فکر می‌کنی که من در برابر این احترام‌های دروغین و بخشش مال در حقم، تو را بر وی ترجیح می‌دهم و مؤمن پیش تو آمده و کافر برمی‌گردم، سخت در اشتباهی.
- ابوامامه باهلی این سخنان را بیان کرد و بی‌درنگ برخاست و کیسه طلا را زمین گذاشت و بیرون رفت. معاویه که انتظار چنین برخوردی را از ابوامامه باهلی نداشت، در عین حال برای نزدیک کردنش کیسه پول‌ها را برداشت و به دنبال او رفت، ولی هر چه اصرار کرد، وی نپذیرفت و گفت: "به خدا قسم، حتی یک دینار هم از تو قبول نمیکنم"[۴].
- آری، این مردان بزرگ بودند که با اظهار شخصیت علی(ع) نام آن حضرت را زنده نگاه داشتند و حیله‌های معاویه و دستگاه بنی امیه نتوانست نور فروزان آن امام به حق را خاموش کند.
- در این جا به یک حدیث از ابوامامه باهلی اشاره می‌کنیم: نضال بن جبیر می‌گوید از ابو امامه باهلی شنیدم که می‌گفت: از رسول خدا(ص) شنیدم که می‌فرمود: "شش چیز را برای من ضمانت کنید که انجام دهید، من برایتان بهشت را ضمانت می‌کنم:
- اگر سخن می‌گویید، دروغ نگویید؛
- اگر امین قرار گرفتید، خیانت نکنید؛
- اگر وعده می‌دهید، از آن تخلف نکنید؛
- چشم‌های خود را ببندید (و به حرام چشم نیندازید)؛
- دست را (از ارتکاب حرام) نگاه دارید؛
- عورت خود را حفظ کنید (و مرتکب گناه نشوید)"[۵].[۶]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک: الاصابه، ج۳، ص۲۰۰؛ اسد الغابه، ج۳، ص۱۶؛ سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۴۵۷ و سفینة البحار، ج۱، عنوان آمن، ص۳۵.
- ↑ رجال طوسی، ص۶۵، ش۴۴.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۶۸.
- ↑ «لا و الله، لا أقبل منک دینارا واحدا»؛ بحار الانوار، ج۴۳، ص۱۸۰.
- ↑ «اُكْفُلُوا لِي بِسِتٍّ أَكْفُلْ لَكُمْ بِالْجَنَّةِ إِذَا حَدَّثَ أَحَدُكُمْ فَلاَ يَكْذِبْ وَ إِذَا اُئْتُمِنَ فَلاَ يَخُنْ وَ إِذَا وَعَدَ فَلاَ يَخْلُفْ غُضُّوا أَبْصَارَكُمْ وَ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ وَ اِحْفَظُوا فُرُوجَكُمْ»؛ اسدالغابه، ج۵، ص۱۳۸.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۶۸-۷۰.