آیا اعتقاد به علم غیب معصوم شرک نیست؟ (پرسش)
| آیا اعتقاد به علم غیب معصوم شرک نیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب |
| مدخل اصلی | علم غیب |
آیا اعتقاد به علم غیب معصوم شرک نیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- آیا اثبات علم غیب برای معصوم شرک است؟
پاسخ به این پرسش
علامه طباطبایی در کتاب «بررسی های اسلامی» در این باره گفته است:
«علم غیب و هرگونه مشاهده غیبی اختصاص به خدای متعال دارد و نسبت آن به غیر خدا شرک است و بنابراین انبیا و اولیا پس از مردن هیچگونه اطلاعی از دنیا ندارند، زیرا دنیا نسبت به آخرت غیب است، مطلبی است برخلاف نص قرآن کریم که میفرماید: ﴿﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ﴾﴾[۱]
خدای متعال در این آیه تسلط بر غیب را از غیر خود نفی میکند و در عین حال رسول را استثنا مینماید و استثنا را مقید به دنیا و غیر دنیا نمی‌کند، پس ممکن است که رسول خدا در حال حیات و بعد از ممات به حسب خواست خدا و تعالیم الهی، از غیب اطلاع داشته باشد و مؤید آن است اینکه در هر جای قرآن که از رسول علم غیب نفی می‌شود، همراه آن وحی را کنار می‌گذارد، مانند آیه ﴿﴿قُلْ مَا كُنتُ بِدْعًا مِّنْ الرُّسُلِ وَمَا أَدْرِي مَا يُفْعَلُ بِي وَلا بِكُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ﴾﴾[۲] و آیه ﴿﴿وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ﴾﴾[۳] و در سوره ابراهیم در جواب انکار امتهایی که به پیغمبرانشان اعتراض میکردند که شما مانند ما بشر هستید، از قول پیغمبران نقل میفرماید: ﴿﴿قَالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ إِن نَّحْنُ إِلاَّ بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَمُنُّ عَلَى مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ﴾﴾[۴] و از همه این آیات صریحتر از زبان مسیح (ع) خطاب به قومش نقل میفرماید: ﴿﴿وَأُنَبِّئُكُم بِمَا تَأْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فِي بُيُوتِكُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لَّكُمْ﴾﴾[۵] و همچنین آیه ﴿﴿مُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِن بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ﴾﴾[۶] و همچنین روایات بسیاری که به عنوان ملاحم و اخبار از حوادث آخرالزمان و غیره از رسول اکرم (ص) و ائمه (ع) رسیده است.
بنابراین، آنچه گذشت آیات قرآنی کمالی مانند علم غیب و قدرت به معجزات و نظایر آنها را که از رسول اکرم (ص) نفی مینماید، همه ناظر به استقلال و قدرت ذاتی است و آنچه اثبات میکند مربوط به عنایت الهی و تعلیم خدایی است و علم غیب در رسول اکرم (ص) از راه وحی و در ائمه و اولیا از راه وراثت و تعلم از رسول (ص) میباشد، چنان که روایات نیز به همین معنی دلالت دارد»[۷].
پاسخ های دیگر
| ٢. حجت الاسلام و المسلمین علی جزیری احسائی. |
|---|
این اعتقاد هیچ شائبه ای از شوائب شرک به خداوند سبحان در آن وجود ندارد» [۸]. |
جستارهای وابسته
پرسش‌های وابسته
- چگونه انسان محدود می‌تواند دارای علم غیب نامحدود شود؟ (پرسش)
- آیا علم غیب معصوم با اختیار وی منافات ندارد؟ (پرسش)
- آیا اعتقاد به علم غیب امام غلو نیست؟ (پرسش)
- آیا مقام علم غیب به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)
- شرایط دستیابی غیر معصوم به علم غیب چیست؟ (پرسش)
- اگر علم غیب منحصر به خداست پس آیا پیامبران یا امامان علم غیب نداشته‌اند؟ (پرسش)
- آگاهی انسان غیر معصوم از آینده یا امور غیبی چه توجیهی دارد؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم
پانویس
- ↑ او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد؛ سوره جن آیه ۲۶ و ۲۷.
- ↑ بگو من در میان پیامبران، نوپدید نیستم و نمی‌دانم با من و شما چه خواهند کرد، جز از آنچه به من وحی می‌شود پیروی نمی‌کنم؛ سوره احقاف آیه ۹.
- ↑ و اگر غیب می‌دانستم خیر بسیار می‌یافتم و (هیچ) بلا به من نمی‌رسید؛ من جز بیم‌دهنده و مژده‌آور نیستم؛ سوره اعراف آیه ۱۸۸.
- ↑ پیامبرانشان به آنها گفتند: ما جز بشری مانند شما نیستیم امّا خداوند بر هر کس از بندگانش که بخواهد منّت می‌گذارد؛ سوره ابراهیم آیه ۱۱.
- ↑ و شما را از آنچه می‌خورید یا در خانه می‌انبارید آگاه خواهم ساخت، این نشانه‌ای برای شماست؛ سوره آل عمران آیه ۴۹.
- ↑ نویددهنده به پیامبری هستم که پس از من خواهد آمد، نام او احمد است؛ سوره صف آیه ۶.
- ↑ بررسی‌های اسلامی، ج۱، ص۱۳۷.
- ↑ دفع الریب عن علم الغیب، ص٢٠٤»