شفاعت در فقه اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۴۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)


این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون شفاعت است. "شفاعت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

شفاعت از ریشه «شفع» به معنای جفت و قرین شدن است و چون در شفاعت فردی که مقام بالاتری دارد و دارای قوت در امری است، فرد ضعیف را جفت و قرین خود می‏‌کند تا از این طریق به او نفعی برساند، اعم از دنیوی و اخروی، به او شفیع اطلاق کرده‌‏اند. [۱]

از بدیهیات مذهب شیعه، شفاعت کردن پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) و دیگر مقرّبان درگاه الهی، همچون عالمان، صالحان و شهدا است؛ البته شفاعت کبری از آنِ پیامبر اعظم(ص) می‌‏باشد. [۲] چنان که قرآن کریم نیز ـ برحسب آنچه در روایات آمده ـ از جمله شفیعان روز قیامت برای افرادی است که به آن چنگ زده‏‌اند. [۳]

درخواست شفاعت از رسول خدا(ص) و سایر معصومان(ع) و توسّل به ایشان، امری مطلوب و مستحب و موجب تقرب به خداوند است. [۴]

وساطت کردن برای مؤمن، به‌ویژه در امر ازدواج مستحب و بر اساس مفاد برخی روایات، دارای پاداش و ثواب فراوانی است. [۵]

شفاعت در اسقاط حدود و یا تخفیف در آن پس از ثبوت نزد حاکم شرع، جایز نیست؛ بلکه حدّ ثابت باید بدون تأخیر اجرا شود. [۶]

وساطت قاضی در صرف نظر کردن صاحب حق از حق خود بعد از ثبوت آن و نیز دست برداشتن مدّعی از دعوای خویش قبل از ثبوت آن مکروه است. [۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. المیزان، ج۱، ص:۱۵۷
  2. مکیال المکارم، ج۱، ص:۳۱۰ ـ ۳۱۳
  3. الکافی (کلینی، ج ۲، ص:۵۹۷ ـ ۵۹۹
  4. بحار الأنوار، ج۹۴، ص:۱؛ کشف الغطاء ۳، ص:۵۰۰
  5. وسائل الشیعة، ج۱۶، ص:۳۳۹؛ وسیلة النجاة، ص:۶۹۵
  6. جواهر الکلام، ج۴۱، ص:۳۹۵؛ تحریرالوسیلة، ج۲، ص:۴۶۹
  7. جواهرالکلام، ج۴۰، ص:۱۴۸.
  8. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴، صفحه ۶۸۵-۶۸۶.