مشفق

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۰:۴۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.


اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل مشفق (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

اصل آن "شفق" به معنای رقّت و نازک‌دلی[۱]، رخوت و ضعف و نازکی[۲] در مقابل شدت و غلظت. در حالت وصفی یا اسنادی به مفهومی آمیخته از عنایت با ترس دلالت دارد. گاهی با مِنَ متعدی می‌شود و مفهوم ترس در آن ظاهر و غالب می‌گردد؛ مانند وَهُمْ مِنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُونَ[۳] و در صورتی که با فِي متعدد شود، معنای عنایت در آن اظهر است إِنَّا كُنَّا قَبْلُ فِي أَهْلِنَا مُشْفِقِينَ[۴][۵]، شفقت از همین مادّه به معنای ترس ناصح از نصیحت بر منصوح آمده است[۶].

وَالَّذِينَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَيَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ[۷].

شفقت در هر دو مفهوم "عنایت" و "هراس" در جنبه معنوی برای سعادت انسان و اطرافیان اوست و در قرآن کریم ستایش شده است. هراس و خوف از قیامت و آخرت از اصول راهنمای انسانی است تا در زندگی خود جانب تقوا و عدالت را رعایت نماید و حقوق دیگران را محترم بشمارد؛ همچنین شفقت به خانواده و فرزندان اقتضا دارد، به سعادت آنان اهمیت بدهد و برای نجات آنان از مهلکه گمراهی، نیکوترین معاشرت را داشته باشد و دعوت‌کننده آنان به نیکی و حق باشد[۸].[۹]

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۹۷.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۸۶.
  3. «آنان که از پروردگارشان در نهان می‌هراسند و از رستخیز می‌ترسند» سوره انبیاء، آیه ۴۹.
  4. «می‌گویند: ما پیش از این در میان خانواده خویش ترسان بودیم» سوره طور، آیه ۲۶.
  5. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۸.
  6. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۴۴.
  7. «آنان که بدان ایمان ندارند آن را به شتاب می‌جویند و مؤمنان از آن در هراسند و می‌دانند که راستین است، آگاه باش! آنان که درباره رستخیز چالش می‌ورزند در گمراهی ژرفند» سوره شوری، آیه ۱۸.
  8. ر.ک: سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص۱۴-۱۵.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۷۹-۴۸۰.