جزاء در فقه سیاسی
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل جزاء (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- کیفر دادن، پاداش دادن[۱]. در اصل به معنای مکافات و پاداش، اعم از ثواب و عقاب[۲].
ذَلِكَ جَزَيْنَاهُمْ بِبَغْيِهِمْ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ
[۳].- جزاء در قرآن کریم تنها به صورت امری آخرتی و مربوط به قیامت به کار نرفته؛ بلکه امری دنیوی و آخرتی است و علاوه بر آخرت، در دنیا هم فعلی الهی است و هم انسانی.
- نمونه کیفر الهی در دنیا: سَيَنَالُهُمْ غَضَبٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَذِلَّةٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُفْتَرِينَ[۴].
- پاداش الهی در دنیا: وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَاسْتَوَى آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ[۵].
- نمونه کیفر انسانی در دنیا: فَإِنْ قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ كَذَلِكَ جَزَاءُ الْكَافِرِينَ[۶]
- پاداش انسانی در دنیا: إِنَّ أَبِي يَدْعُوكَ لِيَجْزِيَكَ أَجْرَ مَا سَقَيْتَ لَنَا[۷].
- بحث کیفر و پاداش دنیوی در هر دو صورت الهی و انسانی، به امور اجتماعی و سیاسی مربوط می‌شود و منشأ بسیاری از تحولات سیاسی و اجتماعی در اُمم پیشین، پاداش‌ها و کیفرها بوده که بر اساس سنن و قوانین قطعی الهی بر جوامع بشری جاری شده است[۸].
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۲.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۸۳.
- ↑ «بدین گونه آنان را برای افزونجویی‌شان کیفر دادیم و بی‌گمان ما راست‌گفتاریم» سوره انعام، آیه ۱۴۶.
- ↑ «به زودی به کسانی که گوساله را (به پرستش) گرفتند در زندگانی این جهان خشمی از سوی پروردگارشان و خواری خواهد رسید و این‌گونه ما دروغبافان را کیفر می‌دهیم» سوره اعراف، آیه ۱۵۲.
- ↑ «و چون به برنایی خویش رسید و استواری یافت بدو (نیروی) داوری و دانشی بخشیدیم و بدین‌گونه به نیکوکاران پاداش می‌دهیم» سوره قصص، آیه ۱۴.
- ↑ «اگر به کارزار با شما دست یازیدند شما هم آنان را بکشید که سزای کافران همین است» سوره بقره، آیه ۱۹۱.
- ↑ «پدرم تو را فرا می‌خواند تا مزد آبی را که برای ما (به گوسفندان) دادی به تو بپردازد» سوره قصص، آیه ۲۵.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۰۹.