ماهیت و قلمرو علم‌الأسماء (مقاله)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

ماهیت و قلمرو علم‌الأسماء
رتبه علمی	علمی پژوهشی (حوزه علمیه)
زبان	فارسی
نویسنده	سید علی هاشمی
موضوع	امامت، ولایت
مذهب	شیعه
منتشر شده در	دوفصلنامه قرآن‌شناخت
وابسته به	مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
محل نشر	قم، ایران
تاریخ نشر	پاییز و زمستان ۱۳۹۱
شماره	۱۰
ناشر الکترونیک	پایگاه مجلات تخصصی نور

ماهیت و قلمرو علم‌الأسماء عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی ماهیت و قلمرو دانشی می‌پردازد که در قرآن از آن به "علم الأسماء" تعبیر شده است. این مقاله ۱۸ صفحه‌ای به قلم سید علی هاشمی نگاشته شده و در دوفصلنامه قرآن‌شناخت (شماره ۱۰، پاییز و زمستان ۱۳۹۱) منتشر گشته است.

چکیده مقاله

نویسنده در چکیده مقاله خود می‌نویسد: «این مقاله به بررسی ماهیت و قلمرو دانشی می‌پردازد که در قرآن از آن به "علم الأسماء" تعبیر شده است. این تحقیق به شیوه توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. فراگیری این علم، علت برتری انسان بر فرشتگان و نشانه شایستگی او برای خلافت خداوند در زمین است. فرشتگان توان فراگیری کامل این دانش را نداشتند و بدین علت بر عظمت مقام حضرت آدم(ع) اعتراف کردند. دیدگاه‌های مختلفی در تبیین این دانش ارزشمند بیان شده است؛ اما این تحقیق به این نتیجه رسیده است که علم الأسماء، شناخت تمام اسماء و صفات حسنای خداوند متعال است؛ البته در محدوده‌ای که برای غیرخداوند میسر است. این دانش حضوری است و شامل حقایق ملکوتی و شناخت جهان مادی می‌شود؛ اما با توجه به اقتضائات جهان مادی، صاحب آن از وحی و دیگر شیوه‌های دریافت علوم الهی بی‌نیاز نیست. این علم به حضرت آدم(ع) اختصاص نداشته؛ بلکه پیامبران و ائمه(ع) نیز از آن برخوردار بوده‌اند».

فهرست مقاله

• چکیده؛
• مقدمه؛
• ماهیت علم‌الأسماء:

۱. علم به اسماء، آگاهی از نام‌های تمام مخلوقات خداوند؛

۲. علم به اسماء، اعطای صفات کمالی خاص به انسان؛

۳. علم به اسماء، آگاهی از حقایق کلی هستی؛

۴. علم‌الأسماء، آشنایی با تمام اسماء حسنای الهی.

• تفسیر برگزیده؛
• قلمرو علم‌الأسماء؛
• بررسی روایات علم‌الأسماء؛
• بررسی دیدگاه‌ها درباره ماهیت علم‌الأسماء؛
• اختصاص یا عدم اختصاص علم‌الأسماء به حضرت آدم(ع)؛
• نتیجه‌گیری؛
• منابع.

دربارهٔ پدیدآورنده

سید علی هاشمی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی (۱۳۵۲، کابل)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات حجج الاسلام و المسلمین: سید محمد نجفی یزدی، اکبر میرسپاه، مسعود پورسید آقایی، علی ربانی گلپایگانی، محمد تقی سبحانی، عبدالحسین خسروپناه و محمد هادی یوسفی غروی پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری کلام اسلامی به اتمام رساند. عضویت در هیئت علمی پژوهشی مؤسسه آینده روشن (مرکز تخصصی مهدویت) و عضو کارگروه پژوهشی امام‌شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی از جمله فعالیت‌های وی است.

او علاوه بر تدریس دروس حوزوی به داوری و راهنمایی پایان‌نامه‌ها نیز مشغول است و تاکنون چندین کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی»، «نشر و کتمان فضایل اهل بیت»، «شهود یکی از روش‌های علم‌آموزی ائمه(ع)»، «شیعیان عصر حضور امامان و موضوع مهدویت»، «علم و عصمت امام از دیدگاه اصحاب امیرالمؤمنین(ع)»، «بررسی تطبیقی آموزه منجی موعود در اسلام و آیین هندو»، «علم امام تام یا محدود؟» و «قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن» برخی از این آثار است.

دریافت متن

• دریافت متن PDF و دیجیتال مقاله از پایگاه مجلات تخصصی نور
• دریافت متن PDF مقاله از پرتال جامع علوم انسانی