ابوصرمه خزرجی

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

ابوصرمه خزرجی در قرآن - ابوصرمه خزرجی در تاریخ اسلامی

مقدمه

در نام او اختلاف است. طبری برای او، نام‌های صرمة بن مالک، قیس‌ بن صرمه، صرمة‌ بن انس، ابوقیس بن ‌صرمه را آورده است. در اسم و کنیه او، نقل‌های دیگری نیز وجود دارد. او از بنی‌نجّار بود و ۱۲۰ سال عمر کرد. در جاهلیّت، رهبانیّت اختیار و لباس پشمینه به تن و از بت‌پرستی دوری می‌کرد. خود را از جنابت شست و شو می‌داد و از زن حائض دوری می‌جست. بر زبانش حق جاری بود و خدا را به بزرگی یاد می‌کرد. دین مسیحیّت را برگزید؛ امّا از آن صرف‌ نظر کرد. جُنُب و حائض حق ورود به مکان ویژه عبادتش را نداشتند. او می‌گفت: من خدای ابراهیم را می‌پرستم. ابوصرمه، در قبیله‌اش مورد احترام بود؛ قبیله قریش را دوست می‌داشت و چندین سال در میان آنان زندگی کرد؛ زیرا همسرش، ارنب دختر اسد بن عبدالعزی از قریش بود. گویند: هنگام هجرت پیامبرa به یثرب، ابوصرمه اسلام را در کهن‌سالی به نیکی پذیرفت و از سابقان در اسلام پس از هجرت شد و جنگ بدر و دیگر غزوات را درک کرد. به نقلی، در فتح مصر نیز حضور داشت. به ابوصرمه اشعار زیبایی نسبت داده شده که در اشعار دوران جاهلیّت او، دعوت به خدا، نیکوکاری، تقوا، اخلاق نیک و صلح و آشتی به چشم می‌خورد. او پس از اسلام، در ستایش خدا، پیامبر اسلام و توفیق تشرّف به دین اسلام، فضایل قریش و آزمون‌های آنها از سوی خداوند، اشعاری سروده است. نقل شده است که عبدالله‌ بن ‌عباس، برای آموختن اشعار ابوصرمه مدّتی نزد وی می‌آمد. او راوی احادیثی از پیامبرa بدون واسطه یا از طریقِ ابوایوب انصاری و دیگران است.

منابع

• اسدی، سید مصطفی، مقاله «ابوصرمه خزرجی»، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱