عصمت حضرت فاطمه
عصمت حضرت زهرا(س)
از قرآن و روایات استفاده می‌شود که فاطمه زهرا(س) دارای مقام عصمت است. خداوند متعال در قرآن مجید می‌فرمایند: ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا﴾[۱]. این آیه به صراحت بیان می‌دارد که اهل بیت معصوم و بی‌لغزش هستند و هیچ گناهی نمی‌کنند؛ چراکه کلمه ﴿الرِّجْسَ﴾ دلالت بر عموم گناهان می‌کند و این آیه اهل بیت(ع) را، از تمام گناهان و لغزش‌ها تبرئه می‌کند و وقتی انسان از منظر الهی از تمام گناهان و لغزش‌ها به دور باشد؛ بدون هیچ شک و شبهه‌ای مدال پر افتخار عصمت را دارا خواهد بود.
در مورد شأن نزول آیه هم در منابع حدیثی معتبر اهل سنت آمده که این آیه در شأن فاطمه، علی و حسن و حسین(ع) نازل شده که ما به جهت اختصار به چند قول اشاره می‌کنیم:
- در کتاب درالمنثور آمده است: ام سلمه همسر رسول خدا(ص) فرمود: پیامبر(ص) در خانه من بود، فاطمه زهرا(س) در حالی که دست فرزندان خود را گرفته بود به همراه علی(ع) به خدمت پیامبر خدا(ص) آمدند. پیامبر(ص) حسن و حسین را در آغوش گرفت. آنگاه علی(ع) در سمت راست و حضرت فاطمه زهرا(س) در سمت چپ ایشان نشستند. جبرئیل نازل شد و آیه تطهیر را بر رسول خدا(ص) نازل کرد. در این هنگام پیامبر(ص) عبایی را که شب‌ها به روی خود می‌کشید برداشت و همه را به زیر آن برد، سپس دست مبارک خویش را بیرون آورد و رو به سمت آسمان کرد و فرمود: «اللَّهُمَّ هَؤُلَاءِ أَهْلُ بَيْتِي وَ خَاصَّتِي فَأَذْهِبْ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهِّرْهُمْ تَطْهِيراً». آنگاه من ام‌سلمه، با شنیدن این جمله آرزو کردم به جمع آنها بپیوندم و صاحب این فضیلت گردم وقتی که گوشه عبا را بالا زدم تا وارد آن شوم پیامبر آن را کشید. عرضه داشتم: ای رسول خدا من از اهل بیت تو نیستم؟ پیامبر(ص) فرمود: «إِنَّكِ عَلَى خَيْرٍ، إِنَّكِ مِنْ أَزْوَاجِ النَّبِيِّ»؛ تو زن نیکی هستی و از همسران پیامبری[۲].
- بیهقی از قول ام سلمه می‌نویسد: آیه تطهیر در خانه من، در حالی که پنج تن آل عبا (رسول خدا، فاطمه، على، حسن و حسین) حاضر بودند نازل گردید، رسول خدا(ص) عبایی را بر روی آنان افکند، سپس عرضه داشت: خدایا اینان اهل بیت من هستند، پروردگارا! رجس و پلیدی را از آنان دور کن و ایشان را پاک و مطهر گردان[۳].
- در مستدرک علی الصحیحین آمده است: رسول خدا(ص) فرمودند: به سوی من بخوانید. صفیه گفت: چه کسی را ای پیامبر اسلام؟ آن گرامی فرمود: اهل بیتم: فاطمه و علی و حسن و حسین را. آن حضرت عبای خویش را بر روی آنان افکند، سپس دستانش را بالا برد و عرض کرد: خداوندا اینان اهل بیت من هستند. سپس صلوات فرستاد. در آن هنگام خدای حکیم این آیه را نازل فرمود: ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا﴾[۴][۵].
- كتاب صحیح مسلم نیز به نقل از زید بن ارقم می‌نویسد: به رسول اکرم عرض کردیم آیا همسران پیامبر هم از اهل بیت هستند؟ حضرت فرمودند: «خیر، به خدا سوگند زن روزگاری را با مرد است سپس مرد او را طلاق داده و زن به قوم خود باز می‌گردد»[۶].
بنابر این آیه شریفه، خداوند فاطمه زهرا(س) را که یکی از پنج تن می‌باشد، از رجس و پلیدی به دور می‌دارد و کسی که از منظر الهی از رجس و پلیدی، مبرا باشد معصوم است. به علاوه بر اساس برخی روایات مانند روایت امام صادق(ع) از رسول خدا که فرمود: «إِنَّ اللَّهَ لَيَغْضَبُ لِغَضَبِ فَاطِمَةَ وَ يَرْضَى لِرِضَاهَا»[۷] که معیار خشم و سخط الهی را خشم و غضب فاطمه(س) دانسته و رضایت و خشنودی حضرت زهرا(س) را معیار خشنودی خداوند دانسته است می‌توان بر عصمت آن بانوی بی‌نظیر احتجاج نمود.[۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.
- ↑ جلال الدین سیوطی، درالمنثور، ج۵، ص۱۹۸.
- ↑ احمد بن حسن بیهقی، السنن الکبری، ج۲، ص۱۵۰.
- ↑ «جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.
- ↑ محمد بن عبدالله حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۷-۱۴۸.
- ↑ مسلم بن حجاج نیشابوری، صحیح مسلم، ج۵، ص۲۶-۲۷، ح۳۷.
- ↑ علی بن عیسی اربلی، کشف الغمه، ج۱، ص۳۶۷.
- ↑ حکیم، سید منذر، درسنامه زندگانی و سیره حضرت زهرا، ص ۳۶.