ولایت اهل بیت

ولایت تشریعی اهل بیت

ولایت تشریعی ائمه (ع) دارای شش معناست: 1. اعتقاد به اینکه خداوند تحلیل و تحریم را به طور کامل و استقلالی به ائمه سپرده است؛ چنین اعتقادی قعاً باطل و غلو است؛ 2. خداوند احکام دین از راه وحی به پیامبر سپرده و پیامبر به طور کامل به همه قوانین آگاه است و ائمه هم قوانین را از طرف خداوند و پیامبر و از راه‌های مختلف دریافت کرده است؛ در این تفسیر اشکالی وجود ندارد و روایات آن را تأیید می‌کند؛ 3. خدای متعال پس از آنکه پیامبر(ص) را تکمیل فرمود، تعیین بعضی از امور مانند نماز و روزه را به ایشان واگذار کرد و آنچه را که پیامبر انتخاب می‌کند از طریق وحی تأیید می‌کند؛ 4. امر سیاست و تعلیم و تأدیب خلق در مرحله اجرا با بیان احکام و آشکار کردن آن یا آشکار نکردنش به حسب مصلحت زمان (مثل زمان تقیه) به اهل بیت(ع) تفویض شده است؛ 5. خداوند اصول و کلیات مسائل دینی را از طریق قرآن و وحی به اهل بیت(ع) اعلام کرده است و سپس اهل بیت(ع) فروع و جزئیات استنباط می‌کنند. این‌گونه تفسیر از سوی طرفداران نظریه علمای ابرار مطرح شده است؛ 6. قول به تفصیل و نظر علامه مجلسی است که می‌فرماید: اگر تفویض در خلقت و زنده کردن مرده و میراندن و روزی‌دادن باشد کفر و باطل است، ولی اگر در تعلیم و تربیت مردم و بخشیدن و نبخشیدن انفال و خمس و تشریح بعضی از احکام باشد صحیح است.

برخی از اختلافات طرفداران و مخالفان ولایت تشریعی اهل بیت(ع) اختلاف لفظی است، به این صورت که مقصود مخالفان، معنای حقیقی تشریع (تشریع استقلالی) و مقصود موافقان، تشریع طولی و کشفی است.