ولایت اهل بیت

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Bahmani (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل سیره اجتماعی معصومان (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

ولایت تکوینی اهل بیت

ولایت تشریعی اهل بیت

ولایت تشریعی ائمه (ع) دارای شش معناست: ۱. اعتقاد به اینکه خداوند تحلیل و تحریم را به طور کامل و استقلالی به ائمه سپرده است؛ چنین اعتقادی قعاً باطل و غلو است[۱]؛ ۲. خداوند احکام دین از راه وحی به پیامبر سپرده و پیامبر به طور کامل به همه قوانین آگاه است و ائمه هم قوانین را از طرف خداوند و پیامبر و از راه‌های مختلف دریافت کرده است؛ در این تفسیر اشکالی وجود ندارد و روایات آن را تأیید می‌کند؛ ۳. خدای متعال پس از آنکه پیامبر(ص) را تکمیل فرمود، تعیین بعضی از امور مانند نماز و روزه را به ایشان واگذار کرد و آنچه را که پیامبر انتخاب می‌کند از طریق وحی تأیید می‌کند؛ ۴. امر سیاست و تعلیم و تأدیب خلق در مرحله اجرا با بیان احکام و آشکار کردن آن یا آشکار نکردنش به حسب مصلحت زمان (مثل زمان تقیه) به اهل بیت(ع) تفویض شده است؛ ۵. خداوند اصول و کلیات مسائل دینی را از طریق قرآن و وحی به اهل بیت(ع) اعلام کرده است و سپس اهل بیت(ع) فروع و جزئیات استنباط می‌کنند. این‌گونه تفسیر از سوی طرفداران نظریه علمای ابرار مطرح شده است؛ ۶. قول به تفصیل و نظر علامه مجلسی است که می‌فرماید: اگر تفویض در خلقت و زنده کردن مرده و میراندن و روزی‌دادن باشد کفر و باطل است، ولی اگر در تعلیم و تربیت مردم و بخشیدن و نبخشیدن انفال و خمس و تشریح بعضی از احکام باشد صحیح است[۲].

برخی از اختلافات طرفداران و مخالفان ولایت تشریعی اهل بیت(ع) اختلاف لفظی است، به این صورت که مقصود مخالفان، معنای حقیقی تشریع (تشریع استقلالی) و مقصود موافقان، تشریع طولی و کشفی است[۳].

حقانیت ولایت اهل بیت

از دیدگاه برخی از اندیشمندان حدیث ثقلین که متواتر بین جمیع مسلمین است[۴] حجت قاطع بر حقانیت ولایت ائمه اثنی‌عشر است[۵]. نکته دیگری که می‌تواند دلیل بر حقانیت اهل بیت عصمت(ع)، تلقی شود، این است که آنان معادن وحی الهی بوده و تمام گفته‌ها و علوم‌شان از مقوله وحی الهی و کشف محمّدی(ص) به شمار می‌آید[۶].[۷]

پذیرش ولایت اهل بیت

منابع

پانویس

  1. من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۵۴۶.
  2. مرآة العقول، ج۳، ص۱۴۱.
  3. سلیمانیان، م‍ص‍طف‍ی‌، مقامات امامان، ص ۳۲۶.
  4. محدث خبیر شیخ حرّ عاملی می‌گوید بین عامه و خاصه به صورت متواتر از پیامبر(ص) نقل شده است که فرمود: «إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ» (عاملی، وسائل الشیعة، ج۲۷، ص۳۳-۳۴).
  5. امام خمینی، وصیت‌نامه، ص۳.
  6. امام خمینی، آداب الصلاة (آداب نماز)، ص۴۱.
  7. روحانی‌نژاد، حسین، مقاله «ولایت‌شناسی»، منظومه فکری امام خمینی، ص ۱۷۲.