مشارکت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی
مفهوم مشارکت
فلسفه سیاسی حضرت آیتالله خامنهای، از دو نوع مشارکت مطلوب، متناسب با نظام مردمسالاری دینی و مشارکت غربی متناسب با نظامات غیر دینی غرب نام برده و با معیارهایی بیان شده است. مشارکت سیاسی دینی را میتوان چنین تعریف کرد: مشارکت سیاسی نوعی فعالیت ارادی و داوطلبانه با اهداف و انگیزههای الهی است که از طریق آن شهروندان یک جامعه در امور سیاسی - اجتماعی خود بر اساس وظیفه با همدلی و همراهی شرکت میکنند و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم[۱]، حمایتجویانه[۲] یا رقابتآمیز[۳] در شکل دادن به حیات سیاسی و اجتماعی خویش سهیم میشوند. در واقع مشارکت سیاسی به معنای احساس تعلق به جامعه[۴]. درگیر شدن، سهیم شدن و همکاری در فراگردهای سیاسی است که به گزینش نوع حکومت، ساختارها و رهبران سیاسی میانجامد و سیاست عمومی را تعیین میکند یا بر آن اثر میگذارد؛ به گونهای که در فرآیند اداره جامعه اعم از برنامهریزی، ساماندهی، هماهنگی و نظارت در راستای دستیابی به اهداف آن جامعه، اثر دارد. از این نظر، مشارکت سیاسی، فرآیندی است که شهروندان در آن به فعالیتی ارادی و داوطلبانه دست میزنند. در حالی که مشارکت غربی از نظر ایشان رفتاری است بر پایه انگیزههای دنیوی و قدرتطلبانه[۵] که در آن شهروندان موافق یا مخالف، سازمان یافته یا بدون سازمان، به طور داوطلبانه با روشهای مشروع و یا نامشروع، برای تأثیر و انتخاب سیاستهای عمومی، اداره امور عمومی، انتخاب رهبران سیاسی اقدام میکنند. این نوع مشارکت که از روح معنوی و وظیفه دینی تھی است تحت تأثیر عوامل مادی زیادی قرار دارد که در نهایت از آن به مشارکت صوری، ظاهری و نمایشی و تصنعی میتوان تعبیر کرد[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ خطبههای نماز جمعه تهران، ۲۰/۱۱/۱۳۶۸.
- ↑ حضرت آیتالله خامنهای، پیام به ملت شریف ایران، در پایان چهلمین روز ارتحال حضرت امام خمینی، ۲۳/۴/۱۳۶۸.
- ↑ حضرت آیتالله خامنهای، پیام به مجمع بزرگ فرماندهان سپاه و بسیج، ۲۶/۶/۱۳۶۸.
- ↑ حضرت آیتالله خامنهای، پیام به نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مردم ایران، ۱۸/۱۰/۱۳۶۸.
- ↑ حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان، ۱۳/۱۲/۱۳۸۱.
- ↑ حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در خطبههای نماز جمعه (۱۹ رمضان ۱۴۱۶)، ۲۰/۱۱/۱۳۷۴.
- ↑ مهاجرنیا، محسن، مقاله «نظام سیاست اسلامی»، منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۲ ص ۸۲۵.