آیا مصداق صادقین در آیه صادقین عام است؟ (پرسش)
آیا مصداق صادقین در آیه صادقین عام است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.
| آیا مصداق صادقین در آیه صادقین عام است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جمع پرسش و پاسخ امامت |
| مدخل بالاتر | آیه صادقین |
پاسخ نخست
آقای دکتر محمد ساعدی در کتاب «آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار» در این‌باره گفته است: «نویسنده المنار درباره مصداق آیه یاد شده می‌گوید: «حق آن است که مصداق آیه یاد شده عام است [و مراد همراهی با هر انسان راستگویی است]». وی در بخشی دیگر از سخنان خود می‌گوید: ﴿... وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾ أي مع جماعة الصادقين أو منهم[۱]؛ «یعنی همراه با جماعت صادقین یا از صادقین باشید».
نقد و بررسی: در مباحث گذشته درباره نادرستی اخذ معنای عام در بیان مصداق «صادقین» ادله و مطالب مفصلی ارائه شد، از جمله روایتی که به نقل از منابع فریقین و از سلیم بن قیس و دیگران آمد به روشنی بر نادرستی این تفسیر دلالت کرد.
از ظاهر کلام مفسر المنار، که می‌گوید عبارت ﴿... وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾ به این معنا است که از صادقین باشید، این مطلب استفاده می‌شود که وی پیرو را جزئی از پیشوا دانسته و قائل به اتحاد «تابع» و «متبوع» شده است. در حالی که سیاق و تصریح آیه یاد شده به روشنی دلالت بر اراده افرادی خاص از واژه صادقین می‌کند؛ زیرا آیه شریفه نمی‌فرماید: كونوا من الصادقين؛ یعنی از صادقین باشید، بلکه می‌فرماید: ﴿وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾، یعنی همراه با صادقین باشید.
بنابراین آیه شریفه بر این معنا دلالت می‌کند که مفهوم «پیروان» از مفهوم «پیشوایان» جدا است و تمامی مسلمین ملزم به پیروی و اطاعت از آنان هستند[۲]. در حقیقت لازم است که در آیه شریفه منادی غیر از منادی الیه باشد؛ چراکه دعوت از انسان‌ها به همراهی با خویشتن ممکن نیست و مفهومی ندارد[۳]»[۴]
منبع‌شناسی جامع امامت
پانویس
- ↑ تفسیر المنار، ج۱۱، ص۶۳.
- ↑ المسائل العکبریه، ج۶، ص۴۷.
- ↑ الفصول المختاره من العیون و المحاسن، ج۲، ص۴۷.
- ↑ ساعدی، محمد، آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار، ص ۴۱۱.