آشنایی با قرآن ج۶ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آشنایی با قرآن، ج۶
از مجموعهآشنایی با قرآن
زبانفارسی
نویسندهمرتضی مطهری
موضوعقرآن
مذهبشیعه
ناشرانتشارات صدرا
محل نشرتهران، ایران
سال نشر
  • ۱۳۶۷
  • ۱۳۷۸
  • ۱۳۹۶ ش
تعداد صفحه۲۸۸
شابک‏‫‬۹۶۴-۵۶۰۰-۳۲-۴
شماره ملیم‌۶۸-۳۸۹۸

این کتاب، جلد ششم از مجموعهٔ چهارده جلدی آشنایی با قرآن است و با زبان فارسی به بررسی زبان قرآن، مخاطب‌های قرآن، عقل از دیدگاه قرآن و... می‌پردازد. این مجموعه اثر مرتضی مطهری است و انتشارات صدرا انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مشتمل بر تفسیر قسمت‌هایی از سوره‌های الرحمن، واقعه، حدید، حشر و ممتحنه است».[۱]

فهرست کتاب

  • تفسیر سوره الرحمن؛
  • معنی رحمن و رحیم؛
  • نعمتهای پروردگار؛
  • تعلیم قرآن، یکی از نعمت‌ها الهی؛
  • تعلیم قرآن مقدم بر خلقت انسان؛
  • نعمت بیان؛
  • معنی ناطق بودن انسان؛
  • قلم و بیان عامل انتقال تجارب از نسلی به نسل دیگر؛
  • حساب و نظم معین در دستگاه خلقت؛
  • سجده کردن گیاه و درخت؛
  • تعبیر فارابی درمورد نماز خواندن آسمان و زمین و آب و باران؛
  • میزان، یکی از نعمت‌های الهی؛
  • میزان، محدود به میزان جسمانی نیست؛
  • خلاف نکردن و عدم طغیان در سنجش، نتیجه تفکر در نعمت‌ها؛
  • حدیث سلسلة الذهب؛
  • تفسیر سوره الرحمن؛
  • خلقت زمین برای مردم؛
  • توجیه ناپذیر بودن التزام به ارزش‌های انسانی در دیگاه مادی؛
  • برگزیده شدن انسان، زمینه قبول وظیفه و مسؤولیت او؛
  • زمین به گروه خاصی از مردم اختصاص ندارد؛
  • زمین برای انسان حکم مادر را دارد؛
  • مراحل گوناگون خلقت انسان؛
  • خلقت، ناشی از ذات مستجمع جمیع صفات کمالیه است؛
  • دیدگاه ثنوی در خلقت عالم؛
  • نظریه اسلام؛
  • خلقت انسان و جن؛
  • مشرقین و مغربین به چه معناست؟
  • تفسیر سوره الرحمن؛
  • ثقلین (جن و انس)؛
  • جن، حقیقتی جسمانی و غیر مرئی؛
  • شباهت جن و انسان در مسائل مربوط به تکلیف و پاداش و کیفر؛
  • کشف صفات تنزیهی خداوند از طریق مقایسه با خلق؛
  • سخن حضرت رضا (ع)؛
  • تفکر غلط در مورد شؤون مختلف خداوند؛
  • لازمه اختیار، شعاعی وسیع از مهلت است؛
  • مالکیت مخلوقات در طول ملک داشتن خداوند است؛
  • معنای کلمه سلطان؛
  • همه جا حوزه قدرت الهی و ملک خداست؛
  • چگونه می‏توان از عالم آسمانها و زمین بیرون رفت؟
  • در قیامت، گناهکاران فریادرسی ندارند؛
  • کیفیت سؤال و جواب در قیامت؛
  • واژه ناصیه؛
  • تفاوت دروغ دانستن و نسب دروغ دادن؛
  • کیفر، لازمه عمل و جزء نظام احسن عالم است؛
  • تفسیر سوره الرحمن؛
  • ترس از مقام پروردگار؛
  • دو بهشت (جسمانی و روحانی)؛
  • لذات و عذابهای روحانی در دنیا؛
  • عدم درک خالص لذات و رنج‌های روحانی در دنیا به سبب اشتغال روح به‏ بدن؛
  • درک خالص لذات و رنجهای روحانی در آخرت به سبب تجرد روح؛
  • اکثر مردم، هم بهشت روحانی دارند و هم بهشت جسمانی؛
  • تفاوت لذات در دنیا و آخرت؛
  • خشنودی حق، بالاتر از همه لذت‌ها؛
  • کلام حضرت علی (ع)؛
  • در مقایسه با عظمت لا یتناهی، هر عظمتی کوچک به نظر می‏رسد؛
  • انواعی از نعمتها مبین نامحدود بودن آنهاست؛
  • توصیف اهل بهشت؛
  • نظریه برتراند راسل درباره فلسفه عفت؛
  • پایه ارتباط زن و مرد مودت و رحمت است؛
  • دو بهت برای افرادی که عبادتشان به خاطر بهشت یا فرار از جهنم بوده‏ است؛
  • تمام عالم به اسم رحمن به وجود آمده است؛
  • تفسیر سوره واقعه؛
  • معنای کلمه وقوع؛
  • قیامت، امری واقع شده؛
  • دو معنی برای کاذبه؛
  • در قیامت تمام شؤون دنیا زیر و رو می‏شود؛
  • کلام حضرت علی (ع)؛
  • در قیامت، حشر هر کس بر اساس نیت و باطنش است؛
  • زلزله قیامت؛
  • اصحاب الیمین و اصحاب الشمال؛
  • اصطلاح دست راستی و دست چپی؛
  • سابقین یا پیشی گیرندگان؛
  • علت تقسیم مردم به سه دسته؛
  • تعریف سابقین؛
  • سابقان همان مقربان هستند؛
  • انواعی از بهشتها، مخصوص سابقین و اهل اخلاص؛
  • مصداق اولین و آخرین در آیه؛
  • حدیث پیامبر اکرم (ص)؛
  • سخن بو علی سینا درباره بیشتر بودن اهل سعادت یا اهل شقاوت؛
  • نعمتهای قابل توصیف سابقین؛
  • تفسیر سوره واقعه؛
  • جایز بودن تدبر در معنی آیات؛
  • عالم ملکوت علیا و عالم ملکوت سفلی؛
  • تبدیل عمل علیینی به عمل سجینی بعد از ریا؛
  • راست عالم (بهشت) و چپ عالم (جهنم)؛
  • حدیث پیغمبر (ص)؛
  • یمن و شئامت در وجود خود انسان است؛
  • توصیف سابقین؛
  • مثال علامه طباطبائی در اصول فلسفه؛
  • نعمتهای اصحاب الیمین؛
  • سخن حضرت جواد (ع) در جلسه مباحثه با علمای اهل تسنن؛
  • تفسیر سوره حدید؛
  • پاسخ به یک اشکال در مورد فلسفه ارسال انبیاء؛
  • حکمت باری تعالی و نظام اسباب و مسببات؛
  • تفاوت کیفی کمال در وجود انسان با دیگر موجودات؛
  • اگر انسان مختار نباشد، بهشت و جهنم معنا نخواهد داشت؛
  • توسل به زور برای حفظ دین، در صورت لزوم؛
  • خوب یا بد بودن ذریه پیغمبران؛
  • راه پیغمبر یکی است؛
  • مأموریت خاص برای هر پیغمبر؛
  • دعوت به رأفت و مهربانی، نقطه اصلی رسالت حضرت عیسی (ع)؛
  • رهبانیت، بدعت در مسیحیت؛
  • روایتی از حضرت رسول (ص)؛
  • تفسیر سوره حدید؛
  • اموری از قبیل ایمان و تقوا واجد درجاتی هستند؛
  • تأثیر متقابل روح و بدن در یکدیگر؛
  • حدیث کافی؛
  • تقوا (پرهیز از گناهان) مقدمه ایمان طاعتی؛
  • روشنایی قلب؛
  • اجرهای متعدد برای اهل ایمان؛
  • تفسیر سوره حشر؛
  • خیانت یهود و مجازات آنان توسط مسلمین؛
  • لزوم رعایت عدالت در مبارزه با دشمن؛
  • مساله تترس در فقه؛
  • ترجیح دادن حکم عقل بر حکم عاطفه؛
  • تفاوت غنیمت با فی؛
  • سخن پیغمبر اکرم (ص) درباره حکمت و علم؛
  • معنی داشتن حق انسان مبتنی بر اصل علت غایی است؛
  • پول و ثروت باید در میان همه طبقات گردش کند؛
  • ایثار انصار؛
  • دو نظریه افراطی و تفریطی درباره گذشتگان؛
  • تفسیر سوره حشر؛
  • تقوا یا خود نگهداری؛
  • داوری پیامبر میان زورآزمایان؛
  • تقوا در نهج البلاغه؛
  • درجات تقوا؛
  • دقت در پیش فرستاده‌‏ها؛
  • سخن امام علی (ع) در مورد خانه دینا و آخرت و پیش فرستاده‏ انسان؛
  • تقوای قبل از عمل و تقوای بعد از عمل؛
  • خود فراموشی، صفت فاسقان؛
  • تشبیه مولوی؛
  • تفسیر سوره حشر؛
  • ضمیر هو درباره خداوند؛
  • غیب نسبی و غیب مطلق؛
  • پیامبران آمده‏اند تا در ما ایمان به حقایق ندیدنی به وجود آورند؛
  • اسماء پروردگار به معنی نامگذاری نیست؛
  • رحمت عام و رحمت خاص؛
  • تعبیر استدراج در قرآن؛
  • فرق مالک و ملک؛
  • قدوسیت پروردگار؛
  • تفسیر سوره حشر؛
  • اسماء الهی؛
  • داستان ابن الجوزی؛
  • اسماء خداوند در دعای کمیل؛
  • توقیفی بودن یا نبودن اسماء الله؛
  • سخن امام باقر (ع)؛
  • صفت سلام درباره خداوند؛
  • خداوند به جه معنا مؤمن است؟
  • مهیمن بودن خداوند؛
  • عدم تسلط شیطان بر بندگان مخلص؛
  • معنی کلمه عزیز؛
  • معنی کلمه جبار؛
  • تکبر در ذات پروردگار صفت کمال است؛
  • تکبر بالحق (تکبر مطلوب)؛
  • سخن بوعلی سینا در اشارات؛
  • خالف، باری، مصور، صفات فعل پروردگار؛
  • توأم بودن عزت و حکمت به طور مطلق در خداوند؛
  • تفسیر سوره ممتحنه؛
  • شأن نزول؛
  • فرق اساسی اسلام با مسیحیت در موضوع ایمان و رابطه انسانها با یکدیگر؛
  • هشدار قرآن به مسلمانان درباره حسن ظن به کفار؛
  • ایراد عده‏ای از روشنفکران به سعدی و پاسخ به آن؛
  • لزوم عدم شرکت دادن غیر مسلمان در اسرار جامعه مسلمان؛
  • لازمه مجاهد در راه خدا بودن بریدن پیوند با دشمنان است؛
  • فرصت طلبی دشمنان؛
  • دوستی خدا و رابطه آن با محبوب‌های دیگر؛
  • قطع رابطه خویشاوندی در قیامت؛
  • کلمه اسوه؛
  • اسوه بودن ابراهیم (ع) در تبری جستن از دشمنان؛
  • کلمه لا اله الا الله جمع میان نفی و اثبات؛
  • حدیث پیغمبر اکرم (ص)؛
  • تفسیر سوره ممتحنه؛
  • ازدواج ابتدایی مسلمان با غیر مسلمان؛
  • اختلاف فقه شیعه با فقه اهل تسنن در این مساله؛
  • قرارداد صلح حدیبیه در مورد سلب حق استرداد مرتدین از مسلمانان؛
  • آزمون زنانی که اظهار اسلام کردند؛
  • یک مسأله مالی (مهر)؛
  • فلسفه عدم جواز ازدواج دائم با اهل کتاب در فقه شیعه؛
  • حدیث پیغمبر (ص)؛
  • علل آزمایش ایمان زنان؛
  • پرداخت مهر از بیت المال در صورت لزوم؛
  • بیعت با پیغمبر (ص) بعد از فتح مکه؛
  • بیعت زنان و شرایط آن؛
  • مسأله ولاء کفار، خصوصا یهود.[۲]

دربارهٔ پدیدآورنده

مرتضی مطهری
آیت‌الله شهید مرتضی مطهری (متولد سال ۱۲۹۸ ش، مشهد)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد حجت کوه کمره‌ای، سید صدرالدین صدر، سید احمد خوانساری، سید محمد داماد، سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی از جمله فعالیت‌های وی است.[۳] او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه و دانشگاه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است.«مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی»، «آشنایی با قرآن»، «انسان کامل»، «حماسه حسینی»، «انسان و ایمان»، «ماهیت و محتوای انتظار بزرگ»، «در معنای انتظار»، «جاذبه و دافعه علی»، «عدل الهی»، «ولاءها و ولایت‌ها»، «مشخصات انتظار بزرگ»، «وحی و نبوت»، «آشنایی با قرآن»، «امامت و رهبری»، «سیری در سیره ائمه اطهار»، «فرهنگ مطهر»، «قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ» و «خدمات متقابل ایران و اسلام» برخی از این آثار است.[۴]

کتاب‌های وابسته

پانویس

دریافت متن