آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
| آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / کارکردها، ویژگی‌ها و آثار انتظار |
| مدخل اصلی | آثار انتظار |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید محمد بنی‌هاشمی، در کتاب «برکات انتظار» در این‌باره گفته است:
«اگر بخواهیم از جهات مادی به امر فرج بنگریم، می‌توانیم بگوییم که انتظار فرج از این جهات هم منشأ فرج‌هایی برای مؤمنان می‌باشد ولی هیچ گاه نباید انتظار داشت که مشکلات مادی و سختی‌های زندگی به خاطر انتظار فرج به کلی از بین برود. این چیزی است که در دنیا هیچ گاه اتفاق نیفتاده و نخواهد افتاد. راحتی‌ها و خوشی‌ها در درنیا همیشه اتفاق نیفتاده و نخواهد افتاد. راحتی‌ها و خوشی‌ها در دنیا با ناراحتی‌ها و رنج‌ها همراه است و آسایش خالص را – که سختی و رنج در آن نباشد – خداوند در دنیا برای احدی خلق نکرده و نمی‌کند. دنیا برای هر کس با گرفتاری و بلا قرین است: "دنیا خانه‌ای است که گرفتاری آن را احاطه کرده است"[۱].
چون دنیا دار جزا نیست، نباید انتظار داشت که انسان‌های ظالم و کافر در دنیا به کیفر اعمالشان برسند و مؤمنان، پاداش ایمانشان را در دنیا ببینند، چنین نیست. بر عکس، مطابق آن چه در احادیث ائمه (ع) آمده است، هر کس ایمان بالاتری داشته باشد، سختی بیشتری در دنیا می‌بیند و آن که ایمانش سست‌تر است، گرفتاری‌اش هم کمتر می‌باشد. از همین جهت است که انبیای الهی و امامان معصوم (ع) بیشترین سختی‌ها را در دنیا متحمل شده‌اند. امام صادق (ع) از قول پیامبر اکرم (ص) نقل فرمودند: "هر مؤمنی به اندازه ایمانش و نیکی کردارش گرفتار می‌شود. پس هر کس ایمانش درست و کردارش نیکو باشد، گرفتاری‌اش سخت است. و هر که ایمانش سست و عملش ناچیز باشد، گرفتاری‌اش کم است"[۲].
بر این مبنا نباید مؤمنان زمان غیبت انتظار داشته باشند که تافته جدا بافته از دیگران باشند و به خاطر انتظار فرجشان هیچ گونه سختی و رنجی در زندگی نبینند. چنین توقعی بیجا و بر خلاف آیات و روایات است. البته نمی‌خواهیم بگوییم که انتظار فرج امام زمان (ع) هیچ گونه تأثیری در رفع گرفتاری‌های مادی و دنیوی شیعیان ندارد، چنین نیست. اما سخن در این است که انتظار فرج، همه گرفتاری‌های مؤمنان را از میان بر نمی‌دارد. دنیا دار امتحان است و در زمان غیبت هم امتحانات سخت تری برای مؤمنان وجود دارد. اگر سختی و ناراحتی و گرفتاری وجود نداشته باشد، دیگر امتحان چه معنا پیدا می‌کند؟! آن چه برای مؤمن اهمیت دارد، حفظ دینش می‌باشد و او باید برای هر نوع سختی و گرفتاری خود را آماده کند. امام صادق (ع) به فضیل بن یسار فرمودند: "همانا اگر آن چه میان مشرق مشرق و مغرب است (همه دنیا) از آن مؤمن باشد، برایش خیر است. و اگر اعضای بدنش تکه تکه شود هم برای خیر است.ای فضیل بن یسار، همانا خداوند چیزی جز آن چه خیر مؤمن در آن است، برایش پیش نمی‌آورد.ای فضیل بن یسار، اگر دنیا نزد خداوند به اندازه بال پشه‌ای ارزش داشت، جرعه‌ای آب از آن به دشمن خود نمی‌داد"[۳].
پس نباید انتظار داشت که مؤمنان در زمان غیبت هیچ رنجی را تحمل نکنند و به هیچ گرفتاری مبتلا نشوند»[۴].
پرسش‌های وابسته
- فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فکری و اعتقادی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار روان‌شناختی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار سیاسی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اقتصادی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار نظامی و انتظامی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
- آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالتآور است؟ (پرسش)
پانویس
- ↑ «"دَارٌ بِالْبَلَاءِ مَحْفُوفَة"»؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۲۶.
- ↑ «"يُبْتَلَى الْمُؤْمِنُ بَعْدُ عَلَى قَدْرِ إِيمَانِهِ وَ حُسْنِ أَعْمَالِهِ فَمَنْ صَحَّ إِيمَانُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ اشْتَدَّ بَلَاؤُهُ وَ مَنْ سَخُفَ إِيمَانُهُ وَ ضَعُفَ عَمَلُهُ قَلَّ بَلَاؤُهُ"»؛ اصول کافی، کتاب الایمان و الکفر، باب شدة ابتلاء المؤمن، ح ۲.
- ↑ «" يَا فُضَيْلَ بْنَ يَسَارٍ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَوْ أَصْبَحَ لَهُ مَا بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ كَانَ ذَلِكَ خَيْراً لَهُ وَ لَوْ أَصْبَحَ مُقَطَّعاً أَعْضَاؤُهُ كَانَ ذَلِكَ خَيْراً لَهُ يَا فُضَيْلَ بْنَ يَسَارٍ إِنَّ اللَّهَ لَا يَفْعَلُ بِالْمُؤْمِنِ إِلَّا مَا هُوَ خَيْرٌ لَهُ يَا فُضَيْلَ بْنَ يَسَارٍ لَوْ عَدَلَتِ الدُّنْيَا عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ جَنَاحَ بَعُوضَةٍ مَا سَقَى عَدُوَّهُ مِنْهَا شَرْبَةَ مَاء"»؛ اصول کافی، کتاب الایمان و الکفر، باب الرضا بموهبة الایمان و الصبر علی کل شیء بعده، ح ۵.
- ↑ بنی‌هاشمی، سید محمد، برکات انتظار، ص 134-136.