آیا مقتضی آیه ولایت حصر امامت در امام علی است؟ (پرسش)
| آیا مقتضی آیه ولایت حصر امامت در امام علی است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ آیه ولایت |
| مدخل اصلی | آیه ولایت |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
آیا مقتضی آیه ولایت حصر امامت در امام علی است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث آیه ولایت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی آیه ولایت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- آیا آیه ولایت بر حصر امامت در امام علی دلالت دارد؟
- آیا به مقتضای انما آیه ولایت بر حصر امامت در امام علی دلالت می‌کند؟
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین ربانی گلپایگانی در کتاب «براهین و نصوص امامت» در این‌باره گفته‌‌اند:
«براهین عقلی و دلایل نقلی بر وجوب امامت در هر عصر و زمانی دلالت می‌کند. بر این اساس، مفاد حصر در آیه ولایت این است که پس از پیامبر اکرم (ص) تا وقتی علی (ع) زندگی دنیوی دارد، امامت به وی اختصاص خواهد داشت، و دیگر صحابه پیامبر (ص) از آن بهره‌ای ندارند. طبعاً پس از امیرالمؤمنین (ع) به حکم اینکه جامعه اسلامی به امام نیازمند است، باید دید مقتضای دلایل عقلی و نقلی درباره امام پس از وی چیست؟ آنچه از این دلایل به دست می‌آید این است که امامت پس از پیامبر اکرم (ص) به امامان دوازده‌گانه شیعه اختصاص دارد. آنان همان خلفای دوازده‌گانه‌ای هستند که در صحاح اهل‌سنت از آنان یاد شده است، و آنان همان صادقین‌اند که قرآن کریم مسلمانان را به پیروی از آنان دستور داده و فرموده است: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾[۱].
به عبارت دیگر، با توجه به نصوص قرآنی و روایی، امامت امت اسلامی پس از پیامبر اکرم (ص) به دوازده امام شیعه اختصاص یافته است. این مطلب به حداقل - مورد اجماع شیعه است. حال با توجه به چنین نصوصی، وقتی آیه ولایت، امامت را به علی (ع) اختصاص می‌دهد، مفاد آن جز این نیست که تا وقتی او در دنیا زندگی دارد، امامت، مخصوص اوست، و پس از وی به فرزندان معصوم وی یکی پس از دیگری اختصاص دارد، و در نتیجه هیچ‌گونه ناسازگاری بین این نصوص با آیه ولایت وجود ندارد. ناسازگاری در صورتی پدید می‌آید که امامت امام علی (ع) و دیگر امامان شیعه در یک زمان بود، ولی چون زمان آنها متفاوت بوده است، تعارضی رخ نخواهد داد»[۲].
پانویس
- ↑ «ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!» سوره توبه، آیه ۱۱۹.
- ↑ ربانی گلپایگانی، علی، براهین و نصوص امامت ص ۱۷۹.