ابوالحسین رازی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

ابوالحسین رازی که به واسطه نقل روایتی جزو اصحاب امام رضا (ع) شمرده شده، نام و زیست‌نامه روشنی ندارد[۱]. حتی برخی در کنیه ابوالحسین تشکیک کرده‌اند. رازی نسبتی است به اهالی ری داده می‌شد[۲] و از این نسبت بر می‌آید که وی از اهالی این شهر باشد.

روایت وی را موسی از او از امام رضا (ع) به نقل از پیامبر اکرم (ص) روایت کرده است. در این روایت، فردی نزد پیامبر (ص) دو دینار در راه خدا بخشید و از مصرف آن پرسید. پیامبر (ص) توصیه فرمود آن دو دینار را به پدرش بدهد. چند بار دیگر نیز این امر تکرار شد و حضرت وی را تشویق کرد آن پول را به همسر و خادم خود بدهد. در مرتبه آخر که فرد با دو دینار دیگر نزد آن حضرت مراجعت نمود، حضرت آن دو دینار را از او قبول فرمود[۳].

درباره نام وی و حتی روایتی که از او نقل شده، آرای متفاوتی وجود دارد. فیض کاشانی راوی را موسی بن ابو الحسین (ابوالحسن) رازی می‌داند و جامع الرواة نیز به همین نام از او یاد کرده است[۴]. البته عوالم العلوم شخص دیگری را ابوالحسین رازی می‌داند که محمد بن ابی‌الموج نام داشته[۵] و با واسطه پدرش از شخصی نامشخص روایتی از امام رضا (ع) نقل کرده است. اصل روایت در عیون أخبار الرضا (ع) بوده و نام راوی را محمد بن ابی الموج بن حسین رازی بیان کرده[۶]، در حالی که به نظر می‌رسد مؤلف عوالم العلوم در ذکر نام فرد اشتباه کرده باشد.[۷][۸]

منابع

پانویس

  1. مسند الإمام الرضا (ع)، ج۲، ص۵۱۵؛ معجم رجال الحدیث، ج۲۲، ص۱۳۷.
  2. الأنساب، سمعانی، ج۳، ص۲۳؛ اللباب، ج۲، ص۶.
  3. تهذیب الأحکام، ج۶، ص۲۳؛ معجم رجال الحدیث، ج۲۰، ص۱۴.
  4. کتاب الوافی، ج۱۰، ص۴۳۹- ۴۴۰؛ جامع الرواة، ج۲، ص۲۷۱؛ وسائل الشیعة، ج۱۱، ص۱۱۰.
  5. عوالم العلوم، ج۲۲، ص۳۵۳؛ بحارالأنوار، ج۴۹، ص۱۴۲.
  6. عیون أخبار الرضا (ع)، ج۲، ص۱۷۵؛ مسند الإمام الرضا (ع)، ج۱، ص۹۰.
  7. منابع: الأنساب، عبدالکریم بن محمد معروف به سمعانی (۵۶۲ق)، تعلیق: عبدالله عمر بارودی، بیروت، دار الجنان، اول، ۱۴۰۸ق؛ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علی محمد باقر بن محمدتقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق؛ تهذیب الأحکام، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: سیا۔ حسن موسوی خرسان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق؛ جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۰۳ق؛ عوالم العلوم و المعارف و الأحوال، عبدالله بن نورالله بحرانی اصفهانی (قرن ۱۲ق)، تحقیق: سیدمحمدباقر ابطحی، قم، مدرسة الإمام المهدی له، اول، ۱۴۱۳ق؛ عیون أخبار الرضاعه محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: حسین اعلمی، بیروت، مؤسسة الأعلمی، اول، ۱۴۰۴ق؛ کتاب الوافی، محمد محسن بن مرتضی معروف به فیض کاشانی (۱۰۹۱ق)، تحقیق: ضیاء الدین حسینی، اصفهان، مکتبة الإمام أمیر المؤمنین علی، اول، ۱۴۰۶ق، اللباب فی تهذیب الأنساب، علی بن محمد شیبانی معروف به ابن اثیر جزری (۶۳۰ق)، تحقیق: احسان عباس، بیروت، دار صادر، بیتا؛ مسند الإمام الرضا، عزیزالله بن محمد عطاردی قوچانی (معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا اول، ۱۴۰۶ق؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سیدابوالقاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت لا لإحیاء التراث، قم، دوم، ۱۴۱۴ق.
  8. شریفی، مرضیه، مقاله «ابوالحسین رازی»، دانشنامه امام رضا ص ۴۸۵.