ابویعلی حنبلی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابویعلی محمد بن حسین بن محمد حنبلی بغدادی، معروف به ابن فراء در سال ۳۸۰ه در بغداد به دنیا آمد و همانجا پرورش یافت. [۱] پدرش از بزرگان مذهب حنفی بغداد بود. [۲] ابویعلی در پنج سالگی از استادان بغداد چون ابوالقاسم موسی بن عیسی سراج، علی بن معروف و دیگران حدیث شنید؛ سپس چند سال در حوزه درس بزرگ حنابله ابوعبداللّه بن حامد شرکت کرد و نزد وی در فقه صاحب نظر شد. پس از آن برای کسب دانش بیشتر به شهرهای مکه، دمشق و حلب سفر کرد و از استادانی همچون ابومحمد عبدالرحمان بن ابی نصر تمیمی، ابوبکر قطّان و دیگران حدیث آموخت. او در عصر خود ادیب، فقیه، اصولی، جدلی، آگاه به علوم قرآن محدثی ثقه و مدرس به شمار می‌‌آمد. [۳] وی سال ۴۰۲ه به امر استادش ابوعبداللّه بن حامد به تدریس پرداخت. [۴] او در بغداد و دمشق به تدریس فقه و نقل حدیث اشتغال داشت. [۵] کسانی چون ابوبکر احمد بن علی خطیب بغدادی، [۶] ابوعلی اهوازی و بسیاری از دانش‌پژوهان بغداد از شاگردان وی به شمار می‌‌آمدند. [۷] در سال ۴۱۴ه برای انجام اعمال حج به مکه رفت. وی در زمان خود بسیار مورد توجه و احترام القادر و قائم عباسی بود. بعد از مرگ قاضی القضات ابن ماکولا، از سوی القائم بامراللّه برای قضاوت در بغداد و اطراف آن، حرّان و حلوان منصوب گردید و از سوی خود برای قضا در حرّان و حلوان جانشین تعیین نمود. وی در عصر خود مفتی و رییس مذهب حنبلی در بغداد بود. کتاب‌های متعددی درباره موضوع‌های گوناگون دارد که عبارت‌اند از: کتاب احکام القرآن، المعتمد، المقتبس، [۸] الصفات، [۹] الایمان، احکام السلطانیه، الکفایه فی اصول الفقه، احکام القرآن، عیون المسائل، اربع مقدمات فی اصول الدیانات، تبرئة معاویه، العده، مقدمه فی الادب، الطب، اللباس، المجرد. [۱۰] فرار سال ۴۵۸ه در بغداد از دنیا رفت و در مقبره باب حرب به خاک سپرده شد[۱۱].[۱۲]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۳

پانویس

  1. تاریخ بغداد، ج ۲، ص۲۵۶.
  2. سیر اعلام النبلاء، ج ۱۸، ص۹۰.
  3. طبقات الحنابله (بن ابی یعلی)، ج ۲، ص۱۹۳ ـ ۲۰۵.
  4. سیر اعلام النبلاء، ج ۱۸، ص۹۰.
  5. تاریخ مدینة دمشق، ج ۵۲، ص۳۵۴.
  6. تاریخ بغداد، ج ۲، ص۲۵۶.
  7. تاریخ مدینة دمشق، ج ۵۲، ص۳۵۴.
  8. طبقات الحنابله، ج ۲، ص۱۹۳ ـ ۲۰۵.
  9. هدیة العارفین، ج ۲، ص۷۲.
  10. الاعلام، ج ۶، ص۱۰۰.
  11. تاریخ بغداد، ج ۲، ص۲۵۶.
  12. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۳، ص۲۹۸.