ابی بن قیس بن عبدالله نخعی در تاریخ اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

وی از قبیله یمنی نَخَع است که در کوفه ساکن شدند و از همان‌جا نیز شهرت یافتند[۱].

أبی، عصر رسول خدا (ص) را درک کرد و در زمان خلافت عمر، همراه برادرش علقمه، فقیه مشهور به مدینه آمد[۲]. ابن حجر از او در قسم سوم الاصابه (مخضرمین) یاد کرده و ابن حبان[۳] او را از ثقات تابعین دانسته است.

ابی، را بدان سبب که بسیار نماز می‌خواند، «ابن الصلاة» گفته‌اند[۴]. ابی مانند برادرش علقمه، شجاع، اسب سواری توانا و در شمار شهسواران عرب بود. او به جای خانه، جان‌پناهی از شاخه‌های خرما برای خود و اسبش داشت که هنگام رفتن به نبرد، آن را خراب می‌کرد و هنگام بازگشت بنایش می‌نهاد[۵].

شیخ طوسی او را از اصحاب امام علی (ع) و در شمار کسانی آورده که از آن حضرت روایت دارند[۶]. ابی و برادرش علقمه فقیه، در جنگ صفین، همراه نخعیان سخت جنگیدند. وی که از نیروهای تحت فرمان برادرش علقمه بود[۷] به شهادت رسید و پای علقمه نیز قطع شد[۸].

همه منابعی که از او یاد کرده‌اند، در شهادت او در صفین هم زبان‌اند. علقمة بن قیس می‌گوید: دلم می‌خواست برادرم را پس از شهادتش با یکی از یارانم در خواب ببینم. برادرم را به خواب دیدم و پرسیدم: برادر! پس از شهادت چه دیدی؟ گفت: ما به همراه دشمنانمان پیش خدای عزوجل روبه رو شدیم، آنان مغلوب حجت ما گردیدند و من از وقتی بالغ شده‌ام، هرگز از چیزی مانند این خواب خوشحال نشده‌ام[۹][۱۰]

منابع

پانویس

  1. سمعانی، ج۳، ص۴۷۳.
  2. ابن حجر، ج۱، ص۳۳۰.
  3. ابن حبان، ج۴، ص۵۱.
  4. ابن سعد، ج۶، ص۱۴۹.
  5. حر عاملی، ج۲۰، ص۲۵۵.
  6. طوسی، ص۵۵؛ حر عاملی، ج۲۰، ص۱۲۴.
  7. ابن حبان، ج۴، ص۵۱.
  8. منقری، ص۲۸۷؛ ابن سعد، ج۶، ص۱۴۷؛ خلیفة بن خیاط، ص۱۴۸.
  9. طبری، ج۵، ص۳۲؛ ابن ابی الحدید، ج۵، ص۲۲۵.
  10. محمدی، رمضان، مقاله «ابی‌بن قیس بن عبدالله نخعی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۲-۳.