اشاعه فحشاء

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از اشاعه فحشا)

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

«اشاعه فحشا» نشر دادن ناپسندی‌ها.

در قرآن کریم، دوستداران اشاعه فحشا در میان مؤمنان به عذاب دردناک الهی تهدید شده‌اند،﴿إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ[۱] امّا در مراد از فحشا اختلاف است. زنا، هر فعل یا قول زشت که در شرع دارای حدّی معیّن است، و هر گناه کبیره از جمله معانی است که برای فحشا بیان شده است؛[۲]امّا این واژه بیشتر، درباره زنا، لواط و مانند آن به کار می‌رود. از اشاعه فحشا به مناسبت در باب صلات و حدود بحث شده است.

اشاعه فحشا یا به وسیله قول است، مانند منتشر کردن خبر متضمّن فحشا در میان مؤمنان، مثل اینکه گفته شود فلانی زنا کار است، و یا به وسیله فعل؛ بدین معنا که فحشا آشکارا انجام شود تا دیگران نیز بدان ترغیب گردند و یا وسائل ارتکاب آن برای دیگران فراهم شود.

اشاعه فحشا حرام و از گناهان کبیره است.[۳] نشر آن با گفتار در گناهانی مانند زنا یا لواط در صورتی که قذف محسوب شود موجب ثبوت حدّ است[۴].[۵]

یکی از عواملی که موجب از بین رفتن یا شکل نگرفتن روابط اجتماعی می‌شود، اشاعه فحشاست؛ بدین معنا که انسان صفت زشت دیگران را، که با دو چشم خود دیده و با دو گوش خود شنیده است، آشکار سازد و میان مردم پخش نماید[۶].

در اسلام آبروی مسلمان و مؤمن بسیار محترم است تا آنجا که در حدیث نبوی آمده است: « عَرَضَ الْمُؤْمِنِ أَعْظَمُ مِنْ الکعبة »؛ «آبروی مؤمن بزرگ‌تر از خانه خداست». مؤمن دارای احترام است و نباید آبرویش در جامعه خدشه‌دار گردد.

بر همین اساس است که غیبت و اشاعه فحشای مؤمن حرام شمرده شده است. خداوند برای کسانی که اشاعه فحشا می‌کنند عذاب دردناکی را وعده داده است﴿إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ [۷]. البته اشاعه فحشا و گفتن منکرات باعث می‌شود کم‌کم زشتی گناه از میان برود و مردم به آن حساسیت نشان ندهند.[۸]

آثار منفی اشاعه فحشا

  1. از بین بردن زشتی فحشا: بیان کردن فحشا باعث می‌شود کم‌کم قباحت و زشتی فحشا در جامعه از بین برود.
  2. یاد گرفتن مردم: اشاعه فحشا ممکن است موجب شود عده‌ای از مردم لاابالی آن را یاد بگیرند و بدین ترتیب ناهنجاری در جامعه ترویج و شایع گردد.
  3. آبروی شخص را بردن: اشاعه فحشا در واقع به معنای بردن آبروی شخص است.
  4. منزوی کردن: اشاعه و فاش نمودن عیب، نوعی بیماری اجتماعی است که موجب منزوی کردن فرد در جامعه می‌شود.
  5. ترور شخصیت: عیب کسی را فاش کردن، در واقع از بین بردن شخصیت او در جامعه است[۹].

منابع

پانویس

  1. «بی‌گمان کسانی که دوست دارند درباره مؤمنان، (تهمت) کار زشت شایع شود عذابی دردناک در این جهان و در جهان واپسین خواهند داشت و خداوند می‌داند و شما نمی‌دانید» سوره نور، آیه ۱۹.
  2. زبدة البیان، ص۳۸۷؛ مجمع البیان، ج ۱، ص۴۶۹ و ج ۲، ص۳۹۴
  3. جواهر الکلام، ج ۱۳، ص۳۱۵
  4. جواهر الکلام، ج ۴۱، ص۴۰۵
  5. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، صفحه ۵۲۷.
  6. پژوهشی در ارزش‌های اخلاقی از دیدگاه قرآن و حدیث، ص۱۲۱.
  7. «بی‌گمان کسانی که دوست دارند درباره مؤمنان، (تهمت) کار زشت شایع شود عذابی دردناک در این جهان و در جهان واپسین خواهند داشت و خداوند می‌داند و شما نمی‌دانید» سوره نور، آیه ۱۹.
  8. برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم، ص 159-160.
  9. برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم، ص ۱۶۰-۱۶۱.