امر در علوم قرآنی
مقدمه
امر (انشا) به واداشتن کسی به انجام کاری از طریق دستور اطلاق میشود.
تعریف
امر به معنای دستور و فرمان است و در اصطلاح بر طلب و درخواست انجام کار دلالت دارد و از اقسام انشا است. امر از نظر علم اصول فقه، ظهور در وجوب داشته، ساختمان نحوی آن، صیغه "افعل" و "لیفعل" است که لزوم انجام کار (وجوب) از آن فهمیده میشود؛
مثال
موارد کاربرد صیغه امر
- استحباب: ﴿وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ﴾[۳]
- اباحه (جواز): ﴿...وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُوا...﴾[۴]
- تهدید: ﴿...اعْمَلُوا مَا شِئْتُمْ...﴾[۵]
گاهی صیغه امر برای دعا، اهانت، تعجیز، امتنان و غیر اینها نیز میآید[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ «و نماز را برپا دارید و زکات بدهید و با نمازگزاران نماز بگزارید» سوره بقره، آیه ۴۳.
- ↑ «...باید گروهی از ایشان با تو (به نماز) ایستند.».. سوره نساء، آیه ۱۰۲.
- ↑ «و چون قرآن خوانده شود بدان گوش فرا دهید و خاموش بمانید باشد که بر شما بخشایش آورند» سوره اعراف، آیه ۲۰۴.
- ↑ «...و چون از احرام خارج شدید میتوانید شکار کنید.».. سوره مائده، آیه ۲.
- ↑ «...هر چه میخواهید انجام دهید.».. سوره فصلت، آیه ۴۰.
- ↑ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۲۷۶-۲۷۸.
- ↑ نوریها، حسن، امر، دانشنامه معاصر قرآن کریم.