امنیت سیاسی

مقدمه

«امنیت» در حوزه سیاست در ارتباط با شهروندان هر جامعه قابل تصور است. حکومت‌ها موظف هستند امنیت سیاسی را برای شهروندان جامعه خود فراهم نمایند. یکی از اساسی‌ترین مفاهیم در حوزه سیاست، آزادی است و در حقیقت آزادی رابطه عمیق و ناگسستنی با امنیت سیاسی دارد. اگر حکومتی بتواند آزادی اعم از سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و حقوقی را در جامعه نهادینه کند و محقق نماید، می‌تواند ادعا کند که امنیت سیاسی را برای شهروندان فراهم نموده است. جامعه‌ای که در آن آزادی بیان، قلم و مطبوعات به رسمیت شناخته شود و گفتگو در میان متفکران و سیاستمداران محترم تلقی گردد، این چنین جامعه‌ای را می‌توان برخوردار از امنیت سیاسی دانست. بنابراین امنیت سیاسی به معنای ایجاد فضای مناسب برای طرح اندیشه‌های پاک و سالم است که انسان را به قله کمالات رهنمون سازد.

بر همین اساس می‌توان مؤلفه‌ها و ویژگی‌های امنیت سیاسی را در موارد ذیل خلاصه نمود:

معارف سیاسی در جامعه به دور از نفاق، دوگونه‌گویی و دوگونه‌اندیشی باشد.
امانت‌داری سیاست‌مداران نسبت به بیان مسائل سیاسی رعایت شود.
متصدیان بیان و مطبوعات و اصحاب رسانه در جامعه از دروغ، تقلب و فریب احتراز نمایند.
اهل قلم سیاه‌نمایی ننمایند و نقد منصفانه داشته باشند که در غیر این صورت ناامنی در جامعه ایجاد خواهد شد^[۱].^[۲]

امنیت از تهدید و تحدید

با فراگیر شدن امنیت سیاسی، همه افراد در نسبت با قدرت یکسانند، اگر کسی که به میز قدرت، نزدیک است با کسی که در حزبی مستقل فعالیت سیاسی دارد، همسان نباشند و فرد مستقل با توجه به آن تکاپوی سیاسی از حقوق اجتماعی - سیاسی، امنیت شغلی، مالی و عرضی برخوردار نباشد، آن جامعه گرفتار ناعدالتی است. با حضور امنیت سیاسی در جامعه، همگان در تعامل با قدرت، صاحب حقند و هر کس که در آن دایره قرار گیرد و اصل آن را بپذیرد و انکار نکند، دارای مصونیت و امنیت است. با این امنیت، نباید افرادی از امکانات قدرت و سیاست برخوردار باشند و هر گونه که دوست دارند با شهروندان و منتقدان قدرت سیاسی، رفتار کنند، آرامش و امنیت دیگران را سلب کنند و دیگرانی هماره در ترس و ناامنی سر کنند، تهدید شوند و حقوق، امتیازها و فرصت‌های آنان، تحدید گردد.

در کلام خداوند، بر امنیت و اهمیت آن تأکید شده است^[۳]، خداوند از ﴿بَلَدًا آمِنًا﴾^[۴] یا ﴿قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً﴾^[۵] یعنی شهری که در آن امنیت و آرامش است و هر گونه، ترس، وحشت و اضطرابی وجود ندارد، صحبت کرده است^[۶].^[۷]

منابع

پانویس

↑ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات، ۱۰/۶/۱۳۷۸.
↑ غلامی، نجف علی، مقاله «نظام امنیتی دفاعی اسلام»، منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲، ص۱۰۰۵.
↑ در آیات بسیاری از قرآن کریم از امنیت، صحبت به میان آمده است: از جمله این آیات: ﴿أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَيُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ﴾ [«آیا ندیده‌اند که ما حرمی امن پدید آوردیم (که در آن هیچ چیز را در نمی‌برند) در حالی که (بیرون از شهر مکّه) مردم از پیرامونشان ربوده می‌شوند؟ پس آیا به باطل باور دارند و نعمت خداوند را انکار می‌کنند؟» سوره عنکبوت، آیه ۶۷] و: ﴿وَاذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلِيلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ﴾ [«و به یاد آورید هنگامی را که شما در این (سر) زمین گروه اندکی بودید ناتوان به شمار آمده، که می‌هراسیدید مردم (مشرک) شما را بربایند، تا اینکه (خداوند) به شما جا داد و با یاوری خویش از شما پشتیبانی کرد و از چیزهای پاکیزه روزیتان داد باشد که سپاس گزارید» سوره انفال، آیه ۲۶].
↑ «شهری امن» سوره بقره، آیه ۱۲۶.
↑ «و خداوند شهری را مثل آورد که در امن و آرامش بود» سوره نحل، آیه ۱۱۲.
↑ برای تفصیل این بحث ر. ک: سیدکاظم سیدباقری، قدرت سیاسی در قرآن کریم، ص۲۱۴ به بعد.
↑ سیدباقری، سید کاظم، عدالت سیاسی در قرآن کریم، ص۲۵۶.

[1] حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات، ۱۰/۶/۱۳۷۸.

[2] غلامی، نجف علی، مقاله «نظام امنیتی دفاعی اسلام»، منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲، ص۱۰۰۵.

[3] در آیات بسیاری از قرآن کریم از امنیت، صحبت به میان آمده است: از جمله این آیات: ﴿أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَيُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ﴾ [«آیا ندیده‌اند که ما حرمی امن پدید آوردیم (که در آن هیچ چیز را در نمی‌برند) در حالی که (بیرون از شهر مکّه) مردم از پیرامونشان ربوده می‌شوند؟ پس آیا به باطل باور دارند و نعمت خداوند را انکار می‌کنند؟» سوره عنکبوت، آیه ۶۷] و: ﴿وَاذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلِيلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ﴾ [«و به یاد آورید هنگامی را که شما در این (سر) زمین گروه اندکی بودید ناتوان به شمار آمده، که می‌هراسیدید مردم (مشرک) شما را بربایند، تا اینکه (خداوند) به شما جا داد و با یاوری خویش از شما پشتیبانی کرد و از چیزهای پاکیزه روزیتان داد باشد که سپاس گزارید» سوره انفال، آیه ۲۶].

[4] «شهری امن» سوره بقره، آیه ۱۲۶.

[5] «و خداوند شهری را مثل آورد که در امن و آرامش بود» سوره نحل، آیه ۱۱۲.

[6] برای تفصیل این بحث ر. ک: سیدکاظم سیدباقری، قدرت سیاسی در قرآن کریم، ص۲۱۴ به بعد.

[7] سیدباقری، سید کاظم، عدالت سیاسی در قرآن کریم، ص۲۵۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]