ایام الله

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از ایّام الله)

ایام الله یعنی روزهای بزرگ تاریخی؛ گرچه همه روزها روز خداوند است، امّا گاهی قدرت و اراده خداوند، در بعضی از اوقات آشکارتر است. از این رو به آن مناسبت‌ها یوم الله و ایّام الله می‌گویند. روزهایی که مظهر نعمت خداوند است، یا نشانی از قهر خدا بر ستمکاران و طاغوت‌هاست. در روایتی امام باقر(ع) سه روز ظهور امام زمان(ع)، رجعت و قیامت را از ایام الله شمرده‌اند.

مقدمه

ایام الله یعنی روزهای بزرگ تاریخی، هنگام پیدایش رحمت‌‏ها یا بلاهای ویژه. ایام جمع یوم، به معنای روز است و برای بزرگداشت حوادثی که در روزهایی خاص رخ داده است ـ اعم از نعمت‌‏ها و بلاهای الهی ـ و ایام ظهور آن‏ها به خدا نسبت داده می‏‌شود. گرچه همه روزها روز خداوند است، امّا گاهی قدرت و اراده خداوند، در بعضی از اوقات آشکارتر است. از این رو به آن مناسبت‌ها یوم الله و ایّام الله می‌گویند. اینگونه روزهای مهمّ، یا مظهر نعمت خداوند است، یا نشانی از قهر خدا بر ستمکاران و طاغوت‌هاست. در قرآن کریم و احادیث نیز از این موضوع یاد شده است[۱].

این واژه ترکیبی فقط دو بار در قرآن کریم به صراحت آمده است: ﴿وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآيَاتِنَا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ [۲] و ﴿قُل لِّلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُون أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ[۳].

هر روز که فصل تازه‏‌ای در زندگی انسان‏ها گشوده و درس عبرتی به آن‏ها داده شده است و ظهور و قیام پیامبری در آن بوده یا طاغوت و فرعون گردن‏کشی در آن به قعر دره نیستی فرستاده شده و خلاصه هرروز که حق و عدالتی برپا شده و ظلم و بدعتی خاموش گشته است، همه آن‏ها از ایام اللّه است[۴].[۵]

در نهج البلاغه نیز حضرت علی (ع) به یکی از کارگزاران حکومتی خود در مکه می‌‌نویسد که در کنار برپایی فریضه حج، "ایّام الله" را به یاد مردم آورد[۶].[۷]

در روایاتی که از امامان معصوم (ع) به ما رسیده، "ایام اللّه" به روزهای گوناگونی تفسیر شده است؛ امام باقر (ع) فرموده است: "ایام اللّه سه روز است؛ روزی که حضرت قائم (ع) قیام خواهد کرد و روز بازگشت برخی از مردگان و روز رستاخیز"[۸]. روشن است که این‏گونه احادیث دلیل بر انحصار نیست؛ بلکه بیان قسمتی از مصداق‏های روشن است[۹].

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

  1. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۰۲ ـ ۱۰۴؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۳۹.
  2. و به راستی موسی را با نشانه‌های خویش فرستادیم (و گفتیم) که قومت را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون بر و روزهای خداوند را به آنان گوشزد کن، بی‌گمان در آن نشانه‌هایی برای هر شکیبای سپاسگزاری است؛ سوره ابراهیم، آیه ۵.
  3. به مؤمنان بگو، از کسانی که به «روزهای خداوند» امیدی ندارند درگذرند تا (خداوند، هر) قومی را برابر با کارهایی که می‌کرده‌اند کیفر دهد؛ سوره جاثیه، آیه۱۴.
  4. ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج ۱۰، ص ۲۷۱- ۲۷۲.
  5. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۰۲ ـ ۱۰۴.
  6. نهج البلاغه (فیض الاسلام)، نامه ۶۷.
  7. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۳۹.
  8. «أَيَّامُ‏ اللَّهِ‏ ثَلَاثَةٌ يَوْمُ‏ يَقُومُ‏ الْقَائِمُ‏ وَ يَوْمُ‏ الْكَرَّةِ وَ يَوْمُ‏ الْقِيَامَةِ‏»؛ شیخ صدوق، الخصال، ص ۱۰۸، ح ۷۵.
  9. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۰۲ ـ ۱۰۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۴۷.