بحث:احمد بن هلال کرخی در در معارف مهدویت
احمد بن هلال کرخی در موعودنامه
احمد بن هلال عبرتایی کرخی بغدادی از مدّعیان دروغین نیابت در دوران نایب دوم بوده است. وی پس از وفات نایب اول، منکر وکالت محمد بن عثمان شد و خط انحرافی را پیش گرفت. بیشتر کتب رجالی او را ملقّب به "عبرتائی" میدانند[۱]. و شیخ طوسی او را "کرخی" نامگذاری کرده[۲] و "بغدادی" نیز درباره او گفته شده است[۳].
وی در سال ۱۸۰ ه. ق در "عبرتا" که روستایی بزرگ و از نواحی نهروان بغداد است متولد شد و در سال ۲۶۷ ه. ق از دنیا رفت[۴]. او قبل از انحرافش از شخصیت والایی برخوردار بوده و عالمی برجسته و عارفی متّقی محسوب میشده است. او از عصر امام رضا (ع) بوده تا هفت سال گذشته از غیبت صغری، و عبارات بعضی از علمای رجال دلالت بر مقام والای او دارد. نجاشی در رجال خویش میگوید: او "صالح الرّوایة" است و دو کتاب برای وی ذکر کرده است، کتاب "یوم و لیلة" و "نوادر"[۵].
احمد بن هلال پنجاه و چهار بار به حج رفته است و بیست نوبت از آن را با پای پیاده حج نموده است[۶].
در توقیعی از ناحیه مقدسه که به دست حسین بن روح -نایب سوم- صادر شد، حضرت وی را لعنت کرده و به شیعیان امر کرده بود که از وی دوری جویند[۷].
آیت الله خویی مینویسد: "شکی نیست که احمد بن هلال از نظر عقیده فاسد است و قابلاعتماد نیست، بلکه از زندگی او استفاده میشود که به چیزی پایبند نبوده است؛ لذا گاهی غلوّ میکرده و گاهی اعمال ناصبی بودن از او ظاهر میشده است..."[۸].[۹]