احمد بن هلال کرخی در در معارف مهدویت

این مدخل زیرشاخهٔ بحث احمد بن هلال کرخی است. احمد بن هلال کرخی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: احمد بن هلال کرخی در در معارف مهدویت - احمد بن هلال کرخی در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

احمد بن هلال عبرتایی کرخی بغدادی از مدّعیان دروغین نیابت در دوران نایب دوم بوده است. وی در سال ۱۸۰ ه‍‌. ق در "عبرتا" که روستایی بزرگ و از نواحی نهروان بغداد است متولد شد و در سال ۲۶۷ ه‍‌. ق از دنیا رفت. گفته شده است وی از یاران حضرت هادی (ع) یا امام عسکری (ع) بود. وی مشهور به غلو و مورد لعن و نفرین ابدی است.

نخست از افراد مورد اطمینان حضرت عسکری (ع) و از اصحاب ویژه و روایت ‏کننده از امامان معصوم (ع) بود. ۵۴ بار به زیارت خانه خدا رفت که بیست بار آن با پای پیاده بود، امّا دچار کژی شد؛ به گونه‏ای که حضرت عسکری (ع) او را بسیار نکوهش کرد و درباره‏‌اش فرمود: "از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید".

برخی نیز این جمله را در نکوهش او، از جانب حضرت مهدی (ع) دانسته‌‏اند که در هرحال نشانگر پلیدی و گمراهی این مرد است. او تا زمان نیابت محمد بن عثمان زیست و با سماجت بسیار، سفارت آن جناب را انکار کرد. از حضرت مهدی (ع) درباره لعن و نفرین بر او و لزوم بیزاری از کارهایش توقیعی صادر شد.

بیشتر کتاب‌‏های رجالی، به او لقب "عبرتایی" داده‏‌اند. شیخ طوسی در کتاب "الغیبة" وی را "کرخی" نامگذاری کرده و به او "بغدادی" نیز گفته شده است.

احمد بن هلال تا آخر سفارت نایب نخست، دچار کژی نشده بود؛ ولی پس از وفات عثمان بن سعید، در نایب دوم شک کرد و نیابت او را نپذیرفت.

شیعیان هم پس از برکناری، او را نفرین شده دانسته و از وی دوری جستند. پس از مرگ وی، توقیعی از ولی عصر (ع) صادر شد: خداوند سبحانه و تعالی از فرزند هلال نگذرد که بدون هماهنگی و خشنودی ما، در کار ما مداخله و فقط به میل خود عمل می‌‏کرد، تا آن‏که پروردگار، با نفرین ما زندگی‏اش را به انجام رساند. ما در زمان زندگی‌‏اش نیز انحرافش را به شیعیان خاص خود گوشزد کردیم. این را به هرکس که درباره او می‏‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌‏کنند، تردید کند؛ زیرا می‌‏دانند ما اسرار خود را با آنان می‏‌گوییم.

آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: ابن هلال، ایمان خود را پایدار نداشت و با آن‏که مدت طولانی خدمت کرد، به دست خود ایمانش را به کفر دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد.

پرسش مستقیم

• مدعیان دروغین سفارت چه کسانی بوده‏‌اند؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

1. مدعیان دروغین سفارت چه کسانی بوده‏‌اند؟ (پرسش)
2. چه عواملی باعث شد برخی ادعای سفارت دروغین از طرف امام مهدی نمایند؟ (پرسش)
3. آیا در تاریخ کسانی هستند که مدعیان نیابت خاصه بوده باشند؟ (پرسش)
4. ادعای دروغین نیابت یا ارتباط از کجا آغاز شد؟ (پرسش)
5. مدعیان نیابت امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)

منابع

1. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت
2. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه