بحث:جزع

عوامل و آثار بی‌صبری

برای این که علت و عامل بی‌بصیر دانسته شود می‌‌توان به همین امور که گفته شد توجه داد؛ چراکه فقدان آنها موجب بی‌صبری و بی‌تابی می‌‌شود. اما برخی از عوامل بی‌تابی که قرآن بیان کرده و آثار آن می‌‌تواند به ما کمک کند تا درک درستی از بی‌تابی و فقدان صبر داشته باشیم.

1. حرص و آز: حرص و آزمندی انسان عامل بی‌صبری او به هنگام ابتلا به شداید است که خداوند در آیات ۱۹ و ۲۰ سوره معارج به آن توجه داده است.
2. خردناباوری: عدم تعقّل، از عوامل ناشکیبایی است که خداوند در آیات ۴ و ۵ سوره حجرات بدان اشاره می‌‌کند و می‌‌گوید که چگونه عدم تعقّل، نداکنندگان پیامبرa از بیرون حجره‌های آن حضرتa از عوامل ناشکیبایی آنان بوده است.
3. شرور: شرور از عوامل بی‌صبری انسان‌های حریص است که خداوند در آیات ۱۹ و ۲۰ سوره معارج به آن اشاره کرده است.
4. یکنواختی: گاه برخی از امور مانند یکنواختی موجب بی‌تابی افراد می‌‌شود، چنان که یکنواختی غذای بنی اسرائیل سبب بی‌صبری و اعتراض آنان به موسیS شده بود.

اما آثار این بی‌تابی را می‌‌توان در زندگی این افراد به سادگی ردگیری کرد. از جمله این اثار که برای بی‌تابی و بی‌صبری در قرآن اشاره شده می‌‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. حزن و اندوه: مبتلا شدن یونسS به غم و اندوه در اثر بی‌صبری در برابر تکذیب قومش نمونه ای از گزارش قرآن درباره آثار بی‌تابی است.
2. خواری و ذلت: ناشکیبایی و بی‌تابی در برابر دشمن زمینه خفت و خواری انسان است که در آیات ۵۸ و۶۰ سوره روم به آن اشاره شده است.
3. سرزنش: بی‌تابی موجب سرزنش دیگران می‌‌شود. انسانی که بی‌تابی می‌‌کند از سوی دیگران سرزنش و توبیخ خواهد شد. در قرآن بیان شده که بی‌صبری بنی اسرائیل در مورد غذای خود سبب سرزنش آنان از سوی خدا شده است.
4. شکست و ناکامی: ناشکیبایی در برابر هجوم حوادث از عوامل شکست انسان‌هاست که آیه ۱۶۴ سوره آل عمران به آن پرداخته است.
5. محرومیت: بی‌صبری درپی دارنده از دست دادن امکانات بهتر و محروم شدن از آن است که خداوند در آیه ۶۱ سوره بقره با اشاره به داستان یهود بر آن تاکید دارد.

اینها تنها نمونه‌ای از آثار بی‌تابی و بی‌صبری است. اگر به آثار صبر توجه شود معلوم می‌‌گردد که بی‌صبری چه تاثیر شگرف و منفی در زندگی بشر به جا می‌‌گذارد؛ زیرا در آیات قرآنی بیش از شصت مورد برای صبر و حلم به عنوان آثار بیان شده است. این خود نشان می‌‌دهد که بی‌صبری و بی‌تابی تا چه اندازه می‌‌تواند آثار سوء در زندگی بشر داشته باشد؛ چراکه فقدان هفتاد نعمت که از آثار صبر و آثار فقدان آن است به معنای تحول جدی و منفی در زندگی بشر است..