بحث:عصمت در فقه اسلامی

Page contents not supported in other languages.
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

معناشناسی

عصمت

معنای لغوی

معنای اصطلاحی

آثار و کارکردهای فقهی و اصولی عصمت پیامبران و امامان

کارکردهای اصول فقهی

حجیت کتاب خدا

حجیت سنت معصومان

معناشناسی

سنت در لغت و اصطلاح اصولی

آثار حجیت سنت معصومان
  1. حجیت خبر ثقه
  2. حجیت ظواهر
  3. حجیت قواعد فقهی
  4. حجیت اجماع

کارکردهای فقهی

تمسک به سنت معصوم جهت اثبات حکم شرعی

اثبات حکم شرعی جواز سلام دادن در نماز میت
اثبات موضوع شرعی وحدت سوره ضحی و انشراح با استناد به فعل معصوم
استدلال به فعل معصوم برای اثبات جواز قضاوت در مسجد
استناد به فعل معصوم برای اثبات استحباب زیارت قبور مؤمنان برای زنان
استدلال به فعل معصوم برای اثبات تکاندن دست بعد از تیمم
استناد به قول معصوم برای اثبات جواز تملک غنیمت جنگی
استناد به فعل معصوم برای جواز استفاده از سبزه زارها
عصمت منشأ تفصیل حکم جواز عمل حاکم به علم خود در مقام قضاوت و تطبیق احکام الهی
جزء العله بودن فعل معصوم برای یافتن حکم اولیه اسلام در باره حکم نماز هنگام خوف

تفکیک سنت واقعی از غیر سنت

طرد روایات سهو النبی
طرد روایات به دلیل اسناد خطا به قول معصوم
طرد روایت به دلیل تنافی آن با عصمت پیامبر از خطای در فهم مسائل اجتماعی
طرد روایت به دلیل انتساب عدم بلاغت ادبی به امام معصوم
طرد روایت به دلیل انتساب فراموشی حکم شرعی به امام

توجیه محتوای روایت به خلاف ظاهر آن

عصمت در انجام وظایف شخصی معصوم
تفصیل حکم میان معصوم و غیر معصوم در مسائل حد
توجیه عمل معصوم برای اثبات منفعت حلال عقلایی برای میته
توجیه خوردن مال به دست آمده از قمار از روی جهل توسط معصوم

کارکردهای فقهی عصمت قرآن

حجیت ظواهر قرآن

جمع‌بندی