بحث:کیسانیه در کلام اسلامی
مقدمه
- از فرقه‌های شیعه امامیه است. این فرقه، که نخستین انشعاب از گروه شیعه به شمار می‌آید، شش سال پس از شهادت امام حسین بن علی (ع) پدید آمد. پیروان این فرقه قائل به امامت محمد بن حنفیه‌اند و بر این باورند که او همان مهدی موعود (ع) است که روزی ظهور می‌کند و زمین را پر از عدل و داد می‌سازد. پس از محمد بن حنفیه، فرقه کیسانیه به دوازده گروه انشعاب یافت[۱]. برخی از این گروه‌ها عبارت‌اند از:
- حربیه: پیروان عبدالله بن عمرو بن حرب‌اند و به تناسخ معتقدند. آنان بر این باورند که روح پیامبر (ص) و امام علی و امام حسن و امام حسین (ع) و محمد بن حنفیه در وجود ابوهاشم- فرزند محمد بن حنفیه- حلول کرده و سپس به عبدالله بن عمرو بن حرب رسیده است و از این رو، عبدالله تا ظهور محمد بن حنفیه، امام است.
- کربیه: اینان پیروان ابوکرب‌اند و بر این باورند که محمد بن حنفیه همان مهدی موعود (ع) است و پدرش علی بن ابی‌طالب (ع) او را بدین نام خوانده است و پس از محمد بن حنفیه دیگر کسی امام نیست و خود او زنده است و در غیبت به سر می‌برد و سرانجام ظهور می‌کند.
- مختاریه یا کیسانیه خلص: پیروان مختار بن ابوعبید ثقفی‌اند و امامت را تنها در اولاد محمد بن حنفیه جایز می‌شمارند.
- هاشمیه: از پیروان ابوهاشم فرزند محمد بن حنفیه‌اند و خود به پنج گروه تقسیم می‌شوند[۲].
اعتقادات
- پیروان این فرقه معتقدند که محمد بن حنفیه، اسرار دین و علم تأویل و علوم باطنی را از امام حسن و امام حسین (ع) برگرفته است. برخی از ایشان، ارکان شریعت- مانند نماز و روزه را- تأویل کرده، به تناسخ و حلول معتقدند[۳].
- همه فرقه‌های کیسانیه بر امامت محمد بن حنفیه و روا بودن بداء بر خداوند همداستان‌اند. برخی از آنان به الوهیت محمد بن حنفیه نیز معتقدند. به کیسانیه نسبت داده‌اند که معتقدند دین، طاعت مرد است و ارکان شرعیه- مانند نماز، روزه، زکات و حج- کنایه از مردانی معین‌اند. بنابراین، امامت، اصل است؛ در خصوص دعوت و عقیده و فقه، در پیوند با رئیس فرقه‌اند. به دلیل چنین باورهایی است که گروه‌هایی از کیسانیه به اباحه‌گری شهرت یافته‌اند. برخی از آنان بر این باورند که اگر آدمی امام را بشناسد، از قید واجبات و محرمات دینی آزاد است. برخی دیگر معتقدند که بخشی از شریعت به وسیله بیان نسخ شده است و از این رو، خویش را بدین بخش مقید نمی‌شمارند[۴]. امروزه اثری از فرقه کیسانیه نیست و این فرقه هیچ پیروی ندارد[۵][۶].
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ فرهنگ فرق اسلامی، ۳۷۵.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 387-388.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 388.
- ↑ الفرق بین الفرق، ۲۳۸- ۲۳۶؛ فرق الشیعة، ۵۰- ۴۱.
- ↑ الفصول المختارة، ۲۴۱.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 388.