تجدد

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

«تجدد» در لغت به معنی نو شدن و نو گردیدن می‌باشد و منظور از آن نوشدن شیوه زندگی و روش کاربرد پدیده‌ها و نوگرایی می‌باشد[۱]. با توجه به این معنا، تجددخواه در مقابل کهنه‌پرست، به کسی که رسوم کهن را زیر پا بگذارد گفته می‌شود؛ یعنی کسی که «خواهان ایجاد تغییرات اساسی در ساختار اجتماعی و نو کردن شیوه زندگی» است[۲]. تجدد در نگاه مقام معظم رهبری به معنی پیشرو بودن است، یعنی ببینیم در کجا خلأ داریم و چه کمبودهایی در عرصه‌های مختلف وجود دارد، در راستای این کمبودها ذهن خلاق خود را به کار بیاندازیم و آن خلأ و کمبود را جبران کنیم. این حرف، در لباس، در منش ظاهری، در فکر، در شیوه اداره جامعه، در مسائل اجتماعی، در مسائل سیاسی و کلاً در همه چیز جاری است؛ البته باید دقت داشت که این حرف مربوط به آنجایی است که عقل انسان قادر به حکم کردن و قضاوت کردن است ولی آن جایی که، عقل میدانی ندارد - یعنی میدان تعبد و شرع است - باید متعبد به شرع ماند. ولی متأسفانه در قاموس متجدّدین کشور ما «تجدد و تمدن» به معنای تقلید از غرب جا افتاده است. یعنی شما بروید لباس کهنه کسی را بخرید و در روز عید به عنوان لباس نو بپوشید؛ زمانی که تفکرات قرن نوزدهمی فرانسه و انگلیس و بقیه مناطق اروپا وارد ایران شد، صد سال از بروز این تفکرات گذشته بود، البته اشکالات و ایرادهای فراوانی هم بر آن وارد شده بود ولی آن زمان کسانی که به دنبال تجدد بودند به سراغ همان تفکرات، روش‌ها و حتی همان منش‌های شخصیتی و رفتار ظاهری رفتند؛ یعنی لباس پوشیدن، نوع آرایش چهره و... که در ایران این مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفت، یا مثلاً مدت زمانی بیتل‌ها خط ریش کج می‌گذاشتند؛ جوان‌های ما هم بعد از آنکه سال‌ها از بروز چنین پدیده‌ای گذشته بود از آنها تقلید می‌کردند! این، تجدد نیست، این قهقرا رفتن و عقب‌گرد است[۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. ویل دورانت تاریخ تمدن: مشرق زمین، گاهواره تمدن، ج ۱، ص۵.
  2. ویل دورانت تاریخ تمدن: مشرق زمین، گاهواره تمدن، ج ۱، ص۲۸۸.
  3. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با دانشجویان بسیجی، ۵/۳/۱۳۸۴.
  4. خسروپناه و شاهرخ اصفهانی، مقاله «تمدن اسلامی»، منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ ص ۱۳۰۸.