جندب بن حجیر خولانی در تاریخ اسلامی

مقدمه

«اَلسَّلاَمُ عَلَى جُنْدَبِ بْنِ حَجَرٍ اَلْخَوْلاَنِيِّ »[۱]؛

«جندب» فرزند حجر بن جندب بن زهیر کندی[۲] یا حجیر بن جندب بن زهیر خولانی[۳] از اهالی کوفه بود. کنده قبیله‌ای مشهور که نخست در یمن سکونت داشتند سپس در شهرهای دیگر پراکنده شدند و هر دسته‌ای از آنان در فن و صنعتی، شهرت داشتند و در هر جایی که قرار می‌‌گرفتند جزء بزرگان آنجا در می‌‌آمدند[۴]. و خولان طایفه‌ای از قبیله کنده که دارای اصالت یمنی است و تیره‌ای از کهلان و اعراب قحطانی می‌‌باشد[۵].

جندب از نیروهای رزمنده و دلاور شیعه و از اصحاب با وفای امیرالمؤمنین S بود که در جنگ صفین در رکاب آن حضرت جنگید و فرماندهی دو قبیله ازد و کنده را به عهده داشته[۶]، حتی برخی از مورخان او را از اصحاب رسول خدا a نیز به شمار آورده‌اند[۷].

ابن‌عساکر می‌گوید که جندب در صفین کشته شد[۸]. ولی گروهی دیگر او را در شمار شهیدان کربلا قرار داده‌اند[۹].[۱۰]

وی پس از شهادت امیرالمؤمنین S در ایمان و اعتقاد به ولایت اهل بیت پایدار ماند و از یاران امام حسین S گردید و شیخ طوسی نام او را جزء اصحاب امام حسین S آورده است[۱۱].

جندب قبل از آنکه حر بن یزید ریاحی با امام حسین S مواجه شود و آن حضرت را محاصره نماید به کاروان حسینی پیوست و همراه آن حضرت وارد کربلا شد، و در روز عاشورا به میدان رفت و در حمله نخست به شهادت رسید[۱۲].

محسن امین در اعیان الشیعه می‌‌نویسد: جندب دارای فرزندی به نام حجیر بود که به همراه خود به کربلا آورد و در روز عاشورا در آغاز جنگ او نیز کشته شد[۱۳].

در فضیلت و شخصیت والای جندب همین بس که از ناحیه مقدسه بر او سلام و درود فرستاده شده است.[۱۴]

منابع

پانویس

  1. زیارت ناحیه مقدسه و بحار الأنوار، ج۴۵، ص۷۲.
  2. قبیله‎ای مشهور که نخست در یمن سکونت داشتند، سپس در شهرهای دیگر پراکنده شدند، و هر دسته‎ای از آنها در فنی شهرت داشتند، و در هر نقطه‎ای که قرار می‎گرفتند جزو بزرگان آنجا درمی‎آمدند. (الانساب سمعانی، ج۱۱، ص۱۰۴.)
  3. منسوب به خولان بن عمرو... (الانساب سمعانی، ج۲، ص۴۱۹.)
  4. الانساب سمعانی، ج۱۱، ص۱۰۴.
  5. الانساب سمعانی، ج۱۱، ص۱۰۴.
  6. تاریخ ابن عساکر، ج۱۱، ص۳۰۳.
  7. تنقیح المقال، ج۱، ص۲۳۶؛ و ر. ک: ابصارالعین، ص۱۵۱.
  8. تاریخ ابن عساکر، ج۱۱، ص۳۰۵.
  9. تسمیة من قتل شماره ۷۲؛ رجال طوسی، ص۷۲؛ اقبال، ج۳، ص۳۴۶؛ اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۱۱.
  10. جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص:۱۲۶.
  11. رجال طوسی، ص۷۳.
  12. تنقیح المقال، ج۱، ص۲۳۶.
  13. اعیان الشیعه، ج۴، ص۲۴۲.
  14. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۳۴۹-۳۵۰.