جندب بن زهیر ازدی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از جندب بن زهیر عامری)
جندب بن زهیر ازدی
تصویر قدیمی از مسجد کوفه
نام کاملجندب بن زهیر بن حارث بن کثیر بن جشم بن شبیع بن مالک بن دهل بن مازن بن ذبیان
جنسیتمرد
لقبجندب الخير
از قبیلهازد
از تیرهغامد
محل زندگیکوفه
تاریخ شهادت۳۷ هجری
از اصحاب
حضور در جنگ

مقدمه

«جندب بن زهیر» (و به قولی جندب بن عبدالله بن زهیره) ازدی غامدی، معروف به جندب الخير[۱] از بزرگان کوفه و از اصحاب پیامبر اسلام (ص) است، و از آن حضرت و نیز از امیرالمؤمنین علی (ع) نقل حديث کرده است [۲].

جندب، ایمان و وفاداری خود را به امیرالمؤمنین (ع) تا آنجا به منصه ظهور گذاشت که در جنگ صفین در رکاب آن حضرت جنگید و در همان جنگ سال ۳۷ هجری به درجه رفیع شهادت رسید[۳]. و به قولی او پس از شهادت حضرت علی (ع)(ع) زندگی می‌کرد و از شیعیان حضرت در کوفه بود و مورد اهانت ابن زیاد قرار گرفت و در سال ۶۱ هجری از دنیا رفت [۴].[۵]

جندب در جنگ جمل و صفین

جندب از فرماندهان نیروهای سپاه امیرالمؤمنین (ع) در جنگ جمل بود. شیخ مفید روایت می‌کند: او در جنگ جمل فرمانده نیروهای ازد بود و در کنار مالک اشتر چنان مردانه به سپاه دشمن می‌تاخت که رعب و وحشت به جان نیروهای سپاه جمل افتاده بود. ابن زبیر می‌گوید: من در طرف راست مردی ایستاده بودم، ناگهان فریادی از میان سپاه برخاست که می‌گفت: «ای گروه قریش! شما را از مقابله با دو نفر؛ یعنی جندب عامری (غامدی) و مالک اشتر بر حذر می‌دارم»[۶].

وی در صفین نیز فرمانده نیروهای ازد و يمن بود که بسیار مردانه جنگید. او در یکی از روزها پرچم قوم خود را به دوش کشید و به میدان آمد و فریاد زد: «به خدا قسم، از میدان باز نمی‌گردم تا پرچم را با خون رنگین کنم»[۷]. در همان نبرد بسیاری از شامیان را به قتل رساند و مکررا پرچم او به خون آغشته شد تا این که مردی از سران قبیله ازد شام به مقابل وی آمد و این مرد خدا و یار باوفای علی (ع) را به شهادت رساند[۸].

شیخ مفید از امام باقر (ع) چنین نقل می‌کند: «سه نفر از تابعین همراه علی بن ابی طالب (ع) در جنگ صفین به شهادت رسیدند و با آن‌که رسول خدا (ص) آنان را ندیده بود، آنان را به بهشت بشارت داد: یکی اویس قرنی، دومی زید بن صوحان عبدی و سومی جندب الخير ازدی، رحمت خدا بر هر سه آنان باد»[۹].[۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. جندب الخير، به قولی همان کسی است که در زمان حکومت «ولید بن عقبه» در کوفه مرد جادوگری را به قتل رساند و قول قوی‌تر آن است که قاتل مرد جادوگر، «جندب بن کعب» بوده است. (اسد الغابه، ج۳، ص۳۰۳).
  2. سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۳۲۵.
  3. اسد الغابه، ج۱، ص۳۰۳.
  4. مقتل خوارزمی، ج۲، ص۵۵.
  5. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۳۰۷.
  6. الجمل، ص۳۲۰ و ۳۶۵.
  7. وَ اللَّهِ لَا أَنْتَهِي حَتَّى أَخْضِبَهَا
  8. وقعة صفین، ص۲۰۵ و ۲۶۲ و ۴۰۸ و تاریخ طبری، ج۵، ص۲۷.
  9. «شَهِدَ مَعَ عَلِيّ بنِ أبي طالبِ (ع) من التَّابعين، ثلاثةُ نَفَرٍ بصِفِّينَ، شَهِدَ لَهُم رسُول اللَّهِ (ص) بالجنَّةِ، ولم يَرَهُم: أويسُ القرنيّ، و زَيْدُ بنُ صُوحان العبدي، و جُنْدُبُ الخيرِ الأزْدِيّ، رحمة اللَّه عليهم»؛ الاختصاص، ص۸۲.
  10. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۳۰۷-۳۰۸.