حارث بن عباس بن عبدالمطلب هاشمی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از حارث بن عباس)

آشنایی اجمالی

وی از قبیله بنوهاشم، از تیره قریش است. پدرش عباس بن عبدالمطلب عموی پیامبر و مادرش حجیله دختر جندب بن ربیع هذلی بود [۱]، هرچند برخی مادرش را «أم ولد» دانسته‌اند[۲]. کنیه حارث بن عباس، «ابوعَضَل» بود[۳]. ابن عبدالبر[۴]، برای وی عنوان مستقلی قرار نداده، اما در شرح حال تمام بن عباس از او یاد کرده و گوید: همه فرزندان عباس توفیق رؤیت (روایت؟) رسول خدا (ص) را داشته‌اند. اما ابن اثیر[۵]، مدخل مستقلی برای وی قرار داده و به همان اطلاعات ابن عبدالبر بسنده کرده است. ابن حجر[۶]، نیز شرح حال او را در قسم دوم الاصابه (صغار صحابه) آورده است.

بنابر اخبار، اختلافاتی میان حارث بن عباس و پدرش عباس بن عبدالمطلب پیش آمد. موضوع اختلاف میان پدر و پسر بیان نشده است، اما این اختلاف به اندازه‌ای شدید بود که عباس بر او خشم کرد و او را از خود راند. حارث به مصر و نزد زبیر بن عوام که در آنجا بود، رفت. زبیر نیز هنگام بازگشت از مصر، حارث را به همراه خود آورد، تا با پادرمیانی الفت میان آنان را برقرار نماید، اما عباس او را نپذیرفت و از خود دورش نمود[۷]. پس از درگذشت عباس بن عبدالمطلب در سال ۳۲، حارث نیز نابینا شد. او این حادثه را نشان از صحت فرزندی‌اش نسبت به عباس می‌دانست و می‌گفت که گمان بر این بود که من فرزند عباس نیستم، اما من همانگونه که او نابینا شد، نابینا شدم[۸]، ابن حبیب بغدادی[۹]، نام او را در شمار اشراف نابینا آورده است.

از حارث نسلی به جای ماند[۱۰]. سری بن عبدالله بن حارث از نوادگان وی است که در شمار اصحاب امام زین العابدین (ع) بود[۱۱] و از سوی ابوجعفر منصور خلیفه عباسی، کارگزاری مکه و یمامه را، عهده‌دار شد[۱۲].[۱۳]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۴؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۳۱.
  2. ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۱۸.
  3. بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۹۰.
  4. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۲۷۲.
  5. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۸.
  6. ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۰.
  7. بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۹۰.
  8. بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۹۰.
  9. ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۷.
  10. ابن قتیبه، المعارف، ص۱۲۲.
  11. طوسی، ص۱۱۴.
  12. ابن کلبی، هشام بن محمد، نسب قد والیمن الکبیر، ج۱، ص۲۰؛ ابن سلام، کتاب النسب، ص۱۹۸.
  13. داداش نژاد، رسول، مقاله «حارث بن عاصم»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۷۰.