حارث بن عبدالله بجلی
آشنایی اجمالی
او از بنوبجیله، از قبایل یمنی است. انتساب او را جهنی نیز گفته‌اند و در شمار اهل کوفه است[۱]. ابن منده، ابونعیم و ابوموسی مدینی، نام او را در شمار صحابه آورده‌اند [۲]. ابن حجر[۳]، نام او را در بخش چهارم الاصابه (توهمات) آورده است و معتقد است داستانی که براساس آن حارث بن عبدالله بجلی صحابی دانسته شده، مربوط به حارث بن عبدالله جهنی است و صحابه نویسانی همچون ابوموسی مدینی که از او یاد کرده (و این نام را بر ابن منده استدراک کرده است)، دچار اشتباه شده‌اند[۴]. داستانی که در شرح حال وی بازگو می‌شود بدین گونه است که او از جانب رسول خدا (ص) به سوی یمن رهسپار می‌شود. دانشمندی یهودی خبر درگذشت رسول خدا (ص) را به وی می‌دهد. در پی این خبر ابوبکر طی نامه‌ای از انتخاب خود به خلافت خبر داده و از او می‌خواهد که از مردم برایش بیعت بگیرد. حارث بجلی چون خبر دانشمند یهودی را درست می‌یابد، مجدداً به او مراجعه کرده و از آینده پرسش می‌نماید. او نیز خبر می‌دهد که تا ۳۵ سال وضعیت مسلمانان به همین گونه و رو به بهبود خواهد بود!![۵]. در منابع این داستان گاه به حارث بن عبدالله جهنی[۶] و بیشتر و مختصر‌تر برای جریر بن عبدالله بجلی ثبت شده است[۷]. تصحیف در تبدیل نام «جریر» به «حارث» و «بجلی» به «جهنی» می‌تواند منشأ این اشتباه باشد[۸]، در عین حال دورترین احتمال آن است که داستان را مربوط به حارث بن عبد الله بجلی (نه جریر بجلی و نه حارث جهنی) بدانیم؛ زیرا روایتگران این گزارش نیز از وابستگان به قبیله جهینه هستند[۹].[۱۰]
جستارهای وابسته
- بنوبجیله (قبیله)
منابع
پانویس
- ↑ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۹.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۱۶۶.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۶.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۹.
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۴۹.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۲۶۱؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۷۹۴.
- ↑ بیهقی، دلائل النبوه، ج۷، ص۲۷۰؛ ابن کثیر، البدایة والنهایه، ج۵، ص۲۷۸؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۳، ص۵۶۶.
- ↑ بنگرید: ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۹.
- ↑ بنگرید: بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۴۶۹.
- ↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «حارث بن عبدالله بجلی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۷۱.