حدیث امان چگونه بر عصمت اهل بیت و امامان دوازده‌گانه دلالت می‌کند؟ (پرسش)
| حدیث امان چگونه بر عصمت اهل بیت و امامان دوازده‌گانه دلالت می‌کند؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ عصمت |
| مدخل بالاتر | اثبات عصمت امام - اثبات عصمت اهل بیت |
| مدخل اصلی | اثبات عصمت امام در حدیث - اثبات عصمت اهل بیت در حدیث - حدیث امان |
| مدخل وابسته | اهل بیت - امامان دوازده‌گانه |
| تعداد پاسخ | ۲ پاسخ |
حدیث امان چگونه بر عصمت اهل بیت و امامان دوازده‌گانه دلالت می‌کند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث عصمت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی عصمت مراجعه شود.
پاسخ جامع اجمالی
رسول خدا در حدیثی که نزد محدّثان شیعه و سنّی، به حدیث امان شهرت یافته، اهل بیت خویش را به ستارگان آسمان تشبیه نموده و آثار وجودی اهل بیت را برای امّت، همانند آثار وجودی ستارگان برای ساکنان زمین دانسته است. آن حضرت می‌فرمایند: « النجوم أمان لأهل الأرض من الغرق، و أهل بيتي أمان لأمّتي من الاختلاف، فإذا خالفتهم قبيلة اختلفوا فصاروا حزب إبليس»[۱]؛ "ستارگان، امان اهل زمین از غرق شدن هستند و اهل بیت من، برای امتم امان از اختلاف هستند که اگر قبیله‌ای از آنها مخالفت کنند؛ اختلاف می‌کنند در حالی که حزب شیطان می‌شوند"[۲].
کیفیت استدلال:
- اهل بیت به ستارگان تشبیه گردیده‌اند، از آن جهت که ستارگان در تاریکی شب، ملوانان کشتی را هدایت می‌کنند و روشنایی را برای دیدن صفحه آب‌ها به ارمغان می‌آورند. از این رو اهل بیت (ع) هم دارای دو جهت هستند که منشأ امان امت‌اند: یکی مرجع علمی و ارائه طریق و رفع ابهامات امت و دوم به عنوان اسوه و مقتدای عملی که خودشان، راه را رفته‌اند و به عنوان مسلک می‌باشند.
- تنها راه حق، راه اهل بیت (ع) است. بنابراین مخالفت با آنان و ایجاد اختلاف، راه شیطان است و کسانی که از راه آن حضرات جدا شوند، هلاک می‌شوند، چون راه شیطان، هلاکت است.
- وقتی تنها راه نجات، راه اهل بیت باشد و آنان تنها ملجأ و مرجع مردم در پیمودن راه حق‌اند، این یگانه طریق نجات، همسان با عصمت است، چون اگر اهل بیت معصوم نباشند و دچار اشتباه شوند اطاعت از آنها عقلاً و شرعاً جایز نیست و عدم اطاعت در برخی موارد با اطاعت مطلق سازگار نیست. پس حدیث امان (نجوم)، عصمت امامان را در دو بعد عملی و علمی و از حین ولادت ثابت می‌کند، چون این حدیث، زمان را قید نکرده، لذا مطلق است و با فرض اطلاق، تمام حیانشان را در برمی‌گیرد. به عبارت دیگر وقتی تنها راه نجات، راه اهل بیت باشد و آنان تنها ملجأ و مرجع مردم در پیمودن راه حق‌اند، این یگانه طریق نجات، همسان با عصمت است، چون اگر اهل بیت معصوم نبوده و دچار اشتباه شوند، اطاعت از آنها عقلاً و شرعاً جایز نیست و عدم اطاعت در برخی موارد با اطاعت مطلق سازگار نیست[۳].
پاسخ‌‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| 1. حجت الاسلام و المسلمین سید قاسم علی‌احمدی؛ |
|---|
| 2. حجت السلام و المسلمین صفرزاده؛ |
|---|
منبع‌شناسی جامع عصمت
پانویس
- ↑ المستدرک علی الصحیحین، ج۲، ص۴۸۶؛ ج۳، ص۱۶۲ و ۵۱۶؛ تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۵۰۱؛ بحار الأنوار، ج۲۳، ص۱۹؛ ج۳۶، ص۲۹۱.
- ↑ صفرزاده، ابراهیم، عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی، ص ۲۴۳.
- ↑ ر.ک: صفرزاده، ابراهیم، عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی، ص۲۴۳؛ علی‌احمدی، سید قاسم، حقانیت در اوج مظلومیت ج۱، ص ۱۷۲.
- ↑ مستدرک حاکم، ج۳، ص۱۴۹.
- ↑ زیرا دریا نوردان به حکم «و بالنجم هم یهتدون» به وسیله ستارگان راه را از میان امواج پیدا می‌کنند و به ساحل می‌رسند.
- ↑ نه معنای نادرست و غلطی که در ذهن بعضی از اهل عصر ما وجود دارد که هرگز چنین وحدتی مطلوب شرع و دین نیست. حضرت صدّیقه (س) در خطبه‌شان فرمودند: «إِمَامَتَنَا أَمَاناً مِنَ الْفُرْقَةِ» احتجاج، ج۱، ص۹۹.
- ↑ علی‌احمدی، سید قاسم، حقانیت در اوج مظلومیت ج۱، ص ۱۷۲.
- ↑ المستدرک علی الصحیحین، ج۲، ص۴۸۶؛ ج۳، ص۱۶۲ و ۵۱۶؛ تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۵۰۱؛ بحار الأنوار، ج۲۳، ص۱۹؛ ج۳۶، ص۲۹۱.
- ↑ صفرزاده، ابراهیم، عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی، ص ۲۴۳.