دبیر
دبیر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: دبیر در فقه سیاسی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
دبیر، از دستیاران خلیفه و حاکم اسلامی بود. در صدر اسلام، چون بیشتر عرب‌ها از هنر خواندن و نوشتن محروم و تعداد افرادی که کار دبیری را برعهده داشته‌اند اندک بود، شمار معدودی از آنها همچون علی بن ابی طالب (ع)، زید بن ثابت، عمر بن خطاب و معاویة بن ابی‌سفیان، آیات قرآن و نامه‌های پیامبر (ص) را می‌نوشتند[۱]. هنگامی که ابوبکر به خلافت رسید، “عثمان بن عفان” را به دبیری خویش برگزید[۲]. با به قدرت رسیدن بنی امیه، به دلیل کثرت کارهای حکومتی، پنج دبیر دیگر برگزیده شدند؛ دبیر رسائل، خراج، سپاه، نگهبان و قضا که دبیر رسائل در میان این گروه‌ها، از همه مهم‌تر بود. به همین سبب، خلفا، اغلب این منصب را به نزدیکان خود می‌دادند[۳].[۴]
منابع
پانویس
- ↑ تاریخ الاسلام، ج۱، ص۴۴۱.
- ↑ تجارب الامم، ج۱، ص۳۸۳.
- ↑ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۲۴۴-۲۴۳؛ کتاب العرب قبل الاسلام، ج۱، ص۸۱؛ مقدمه ابن خلدون، ص۲۰۶-۲۰۵؛ تاریخ الاسلام، ج۱، ص۴۴۲؛ النظم الاسلامیه، ص۱۴۲.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۰۵.