رابطه انتظار با شرایط و نشانه‌های ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
رابطه انتظار با شرایط و نشانه‌های ظهور امام مهدی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / انتظار فرج
مدخل اصلیرابطه انتظار با شرایط و نشانه‌های ظهور
تعداد پاسخ۱ پاسخ

رابطه انتظار با شرایط و نشانه‌های ظهور امام مهدی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

خانم خدیجه هاشمی، در کتاب «مفهوم واقعی انتظار در عصر حاضر» در این‌باره گفته است:

«ممکن است کسی بگوید انتظار ظهوری ناگهانی با دیگر علائم ظهور و شرایطی که برای ظهور موعود گفته شده است، سازگار نیست. زیرا وقتی ظهور وابسته به پدید آمدن آن شرایط است؛ انتظار ظهور پیش از پیدایش آن شرایط، انتظاری بی‌جا و بی‌مورد است و باید مفهوم انتظار به همان مفهومی که در صدر اسلام در بین مسلمانان رایج بوده است برگردد، با یقین به اینکه ظهور در آن زمان واقع نخواهد شد.

این اشکال مشابه همان ایرادی است که در مرحله، همان سوم (عصر غیبت صغری) وارد شده بود و جواب آن، همان پاسخ است. خلاصه آن این است که علائم و نشانه‌ها در هر زمانی احتمال وقوعشان هست و امکان دارد که بعد از پیدایش آنها، حضرت بلافاصله ظاهر شود. شرایط ظهور نیز ممکن است در هر زمانی ایجاد گردد و هرکس این احتمال را در ذهن خود بدهد، انتظار ظهور فوری نیز برایش مفهوم خواهد یافت.

اگر کسی بگوید شرط اساسی و اصلی ظهور که به این زودی‌ها محقق نمی‌شود، همان تمحیص و آزمایش افراد است و ما می‌بینیم که بسیاری از مردم هنوز امتحان نشده‌اند و امتحان آنها به پایان نرسیده است؛ در پاسخ می‌توان گفت که مقصود از امتحان، آن نیست که یک فرد در دوران کوتاه عمرش امتحان دهد تا منتظر آن باشیم که هر فردی به امتحان نهایی خود رسیده باشد. بلکه مقصود، آزمایش تمام امت و عموم افراد است به صورت جمعی در طول زمان و به گونه‌ای که نتیجه‌اش قبولی و سرافراز بیرون آمدن همه منتظران از امتحان باشد.

این مطلب، با در نظر گرفتن آنچه ما از آن با عنوان قانون پیوستگی میان نسل‌ها نام می‌بریم کامل می‌شود. زیرا هر نسلی نتیجه تجربیات و پیشرفت‌های نسل‌های پیش از خود را به نسل‌های آینده تحویل می‌دهد و آن نسل نیز آنها را تکمیل کرده و به نسل‌های پس از خود تحویل می‌دهد. همچنین است نسبت به نتایج آزمایش، که هر نسلی نتیجه آزمایش نسل قبل را گرفته و با رشد و تکمیل، آن را به نسل‌های بعدی تحویل می‌دهد. طبق قانون به هم پیوستگی نسل‌ها؛ در آینده توده‌های مردم در شرایطی قرار خواهند گرفت که تمحیص الهی و آزمایش خداوندی به حد مطلوب می‌رسد و شرایط ظهور فراهم خواهد آمد. در آن زمان مردم به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ عده‌ای‌ نمی‌توانند از این آزمایش پیروزمندانه بیرون آیند و در آن وا می‌مانند، اینان همان کسانی هستند که بیراهه را می‌پیمایند و همان اکثریتی هستند که زمین را پر از ظلم و جور کرده‌اند. و گروهی دیگر پیروز می‌شوند و توفیق می‌یابند که راه هدایت را برگزینند و در صراط مستقیم و اخلاق محض قدم گذارند. در چنین اوضاعی ظهور محقق می‌شود.

بنابراین چگونه می‌توانیم ادعا کنیم که اکثریت مردم هنوز آزمایش نشده‌اند و تمحیص الهی صورت نگرفته است، در حالی‌که مقصود از آزمایش در بسیاری از افراد حاصل شده است. این مطلب در مورد کافران و تبهکاران به خوبی صدق می‌کند و می‌بینیم که چگونه امتحان خدایی موجب گرایش شدید آنها به ضلالت گشته است و در مقابل آنها عده‌ای را می‌بینیم که با اخلاص هر چه تمام‌تر در راه هدایت و صراط مستقیم قدم بر می‌دارند و این حالت، همان نتیجه امتحان الهی است.

گاهی اراده خداوند چنین تعلق می‌گیرد که شرایط امتحان را سخت‌تر نماید تا بر عمق اخلاص مخلصین بیفزاید و به آن درجه مطلوب برسند. به هر حال امکان وجود شرایط ظهور در هر وقت و زمانی هست و با انتظار فوری برای ظهور حضرت منافات ندارد»[۱].

پانویس