رفع در فقه سیاسی

مقدمه

برافراشتن، برآوردن، بلند مرتبه ‌ساختن^[۱]، در مقابل وضع و خفض^[۲].

يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ^[۳].

رفع در امور معنوی و مادی و نیز محسوس به کار رفته است^[۴]؛ در امور معنوی مانند وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ^[۵]، يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ^[۶]، فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ^[۷]؛ در امور محسوس و مادّی مانند لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ^[۸].

رفعت معنوی به مفهوم شرافت‌ بخشیدن است فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ^[۹]^[۱۰].

از اصطلاحات کلیدی که برای اقتدار بخشی و منزلت دهی اجتماعی و سیاسی در قرآن کریم وارد شده است، رفع می‌باشد؛ چنان که در آیه شریفه وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِيًّا^[۱۱] اراده الهی بر برتری‌ بخشی برخی انسان‌ها از لحاظ منزلت اجتماعی، قدرت و استعداد بر دیگران تعلق گرفته که خود رمز پایداری و تعادل جوامع انسانی است^[۱۲].^[۱۳]

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۷.
↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۲۳.
↑ «برخیزید، برخیزید تا خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد و خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» سوره مجادله، آیه ۱۱.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸۳.
↑ «برخی را بر برخی دیگر به پایه‌هایی برتری داد» سوره انعام، آیه ۱۶۵.
↑ «برخیزید، برخیزید تا خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد و خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» سوره مجادله، آیه ۱۱.
↑ «(این چراغ) در خانه‌هایی (است) که خداوند رخصت داده است تا والایی یابند و نامش در آنها برده شود» سوره نور، آیه ۳۶.
↑ «صدایتان را از صدای پیامبر فراتر نبرید» سوره حجرات، آیه ۲.
↑ «(این چراغ) در خانه‌هایی (است) که خداوند رخصت داده است تا والایی یابند و نامش در آنها برده شود» سوره نور، آیه ۳۶.
↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۶۰-۳۶۱.
↑ «برخی از آنان را بر دیگری به پایه‌هایی برتری داده‌ایم تا برخی، برخی دیگر را به کار گیرند و بخشایش پروردگارت از آنچه آنان فراهم می‌آورند» سوره زخرف، آیه ۳۲.
↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۱۰۰.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۱۲.

[1] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۷.

[2] ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۲۳.

[3] «برخیزید، برخیزید تا خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد و خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» سوره مجادله، آیه ۱۱.

[4] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸۳.

[5] «برخی را بر برخی دیگر به پایه‌هایی برتری داد» سوره انعام، آیه ۱۶۵.

[6] «برخیزید، برخیزید تا خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد و خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است» سوره مجادله، آیه ۱۱.

[7] «(این چراغ) در خانه‌هایی (است) که خداوند رخصت داده است تا والایی یابند و نامش در آنها برده شود» سوره نور، آیه ۳۶.

[8] «صدایتان را از صدای پیامبر فراتر نبرید» سوره حجرات، آیه ۲.

[9] «(این چراغ) در خانه‌هایی (است) که خداوند رخصت داده است تا والایی یابند و نامش در آنها برده شود» سوره نور، آیه ۳۶.

[10] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۶۰-۳۶۱.

[11] «برخی از آنان را بر دیگری به پایه‌هایی برتری داده‌ایم تا برخی، برخی دیگر را به کار گیرند و بخشایش پروردگارت از آنچه آنان فراهم می‌آورند» سوره زخرف، آیه ۳۲.

[12] سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۱۰۰.

[13] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۱۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]