زیارت امین الله در معارف دعا و زیارات
این مدخل زیرشاخهٔ بحث زیارت امین الله است. زیارت امین الله از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: زیارت امین الله در معارف دعا و زیارات - زیارت امین الله در معارف و سیره سجادی - پرسش مرتبط نداردزیارت امین الله یکی از زیاراتی است که امام باقر (ع) آن را از امام سجاد (ع) روایت کرده است زمانی که حضرت نزد قبر امیر المؤمنین (ع) بوده است. این زیارت که با «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ حُجَّتَهُ عَلَى عِبَادِه» شروع می‌شود و هرچند مختصر است، امّا مضامینی بلند دارد و از نظر متن و محتوا و سند، از معتبرترین زیارت‌هاست.
مقدمه
از امام علی بن الحسین (ع)، غیر از صحیفه سجادیه، آثار ارزشمند دیگری در میراث مکتوب شیعه وجود دارد. این آثار در قالب دعا و مناجات، و همچنین روایات کوتاه و بلند، گنجینه‌ای گران‌بها و منبعی غنی در شناخت معارف دینی به شمار می‌رود. رساله حقوق، دعای ابوحمزه ثمالی، مناجات خمس عشر، زیارت امین‌الله و خطبه امام سجاد در شام از جمله این معارف ارجمند است[۱].
زیارت امین‌الله
مرحوم شیخ عباس قمی این زیارت را در نهایت اعتبار می‌داند[۲]. همو از علامه مجلسی نقل می‌کند که این زیارت از جهت متن و سند بهترین زیارت‌هاست که باید در روضه‌های مقدس و در جوار مرقد ائمه (ع) بر آن مواظبت شود[۳].
زیارت امین‌الله با سلام به امیرالمؤمنین آغاز و در ضمن آن گوشه‌ای از فضائل و فداکاری‌های آن حضرت در جهت اعتلای دین بیان می‌شود: «أَشْهَدُ أَنَّكَ جَاهَدْتَ فِي اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ، وَ عَمِلْتَ بِكِتَابِهِ، وَ اتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِيِّهِ (ص)» [۴]؛ «گواهی می‌دهم که تو در راه خدا جهاد کردی و حق جهاد در دین خدا را به جا آوردی و دستورهای کتاب خدا را به کار بستی و سنت‌های رسولش -درود خدا بر او و خاندانش - را پیروی کردی».
پس از آن امام سجاد (ع) به مناجات با خدای بزرگ می‌پردازد و درخواست‌های خویش را از وی می‌طلبد. این درخواست‌ها الگویی از انسان مطلوب و کمال‌یافته از نظر اسلام را ترسیم می‌نماید. اطمینان به تقدیر الهی، رضایت به قضای حق، اشتیاق و حرص به یاد خدا و دعا، محبت اولیای الهی، محبوبیت در نزد اهل زمین و آسمان، شکیبایی در هنگام نزول بلا، شکر نعمات خدا، اشتیاق به لقای خداوند، توشه‌گیری از تقوا، تبعیت از سنت‌ها و آداب زندگی اولیای معصوم الهی و دوری از اخلاق دشمنان خدا و سرانجام پرداختن به حمد و ثنای خدا به جای اشتغال به امور غفلت‌زای دنیوی چیزهایی هستند که امام سجاد (ع) از خدای بزرگ می‌طلبد.
این مناجات‌ها با ذکر اوصاف حمیده خداوند در بخشش بندگان و انعام و احسان به آنان ادامه پیدا می‌کند و در پایان حضرت از خدای خویش به حق خمسه طیبه برآورده شدن حاجاتش را می‌طلبد[۵]. در بخشی از این زیارت می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ إِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتِينَ إِلَيْكَ وَالِهَةٌ وَ سُبُلَ الرَّاغِبِينَ إِلَيْكَ شَارِعَةٌ وَ أَعْلَامَ الْقَاصِدِينَ إِلَيْكَ وَاضِحَةٌ»[۶]؛ «بار خدایا دل‌های خاشعان و خداترسان در تو واله و حیران است و راه‌های مشتاقانت به جانب تو باز است و نشانه‌های آنان که آهنگ تو را دارند روشن و واضح است»[۷].
منابع
پانویس
- ↑ خالقیان، فضل‌الله، مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۲۶.
- ↑ مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین (ع).
- ↑ مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین (ع).
- ↑ مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین (ع).
- ↑ مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین (ع).
- ↑ مفاتیح‌الجنان، زیارت مطلقه امیرالمؤمنین (ع).
- ↑ خالقیان، فضل‌الله، مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۳۰.