سوره فیل

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

در این سوره به داستان اصحاب فیل (لشکر فیل‌سواران ابرهه) اشاره شده، که از دیار خود به قصد تخریب کعبه معظمه حرکت کردند، و خدای تعالی با فرستادن مرغ ابابیل و آن مرغان با باریدن کلوخ‌های سنگی بر سر آنان هلاکشان کردند، و به صورت گوشت جویده‌شان کردند. و این قصه از آیات و معجزات بزرگ الهی است، که کسی نمی‌تواند انکارش کند، تاریخ‌نویسان آن را مسلم دانسته، و شعرای دوران جاهلیت در اشعار خود از آن یاد کرده‌اند. به همین مناسبت سوره «فیل» نام گرفته است.

خود این واقعه که پیش از اسلام رخ داده بود مبدأ تاریخ، و آن سال به «عام‌الفیل» مشهور شد. بنا بر نقل مؤرخان، در همان سال هم پیامبر (ص) متولد و چهل سال پس از آن ماجرا به رسالت مبعوث شد. این تاریخچه و یادآوری آن در قرآن، هشداری است به کسانی که از در جنگ و ستیز با خدا و آیین او وارد می‌شوند.

ویژگی‌های سوره فیل

  1. پنج آیه، ۲۳ کلمه و ۹۳، ۹۶ یا ۹۷ حرف دارد.
  2. در ترتیب نزول، نوزدهمین و در قرآن یکصد و پنجمین سوره است.
  3. پس از سوره کافرون و پیش از سوره فلق در مکه و پیش از هجرت نازل شد.
  4. از نظر کمیت، از سوره‌های مفصّل و از نوع قصار آن قلمداد می‌شود.
  5. از سوره‌های جمعی‌النزول است.
  6. در این سوره نسخی رخ نداده است[۱].[۲]

منابع

پانویس

  1. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰،صفحه ۳۶۱؛ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱،صفحه ۵۴۴؛زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۱،صفحه ۱۹۳؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱،صفحه ۳۱۵؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۷،صفحه ۳۲۵؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۵۹۸.
  2. فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص:۳۰۱۸.