سوره تین

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از سوره مبارکه تین)

مقدمه

در این سوره به انجیر و زیتون و طور سینا قسم یاد شده است. تین (انجیر) و زیتون نام دو میوه‌اند، و به درخت این دو میوه قسم یاد شده و به قول بعضی‌ها نام دو کوهی است که دمشق و بیت‌المقدس بر آنها استوار شده و رمز سوگند یادکردن به این دو کوه و به طور سینا آن است که این سه محل، خاستگاه و محل بعثت بسیاری از پیامبران بوده است. در کنار این سه، به مکه هم سوگند یاد شده، که محل بعثت پیامبر اسلام (ص) است. پس از همه اینها، سخن از انسان و آفرینش او و ایمان و عمل صالحش مطرح شده است.

چون ابتدای این سوره، خداوند به «تین» قسم خورده، سوره به همین نام خوانده شده است. نام دیگر این سوره «زیتون» است.

این سوره مسأله بعث و جزا را یاد آور شده، مطلب را از راه خلقت انسان در بهترین تقویم، و سپس اختلاف افراد انسان در بقا بر فطرت اولی و خارج شدن از آن، و در نتیجه تنزلش تا اسفل سافلین را بیان نموده، در آخر خاطر نشان می‌کند که به حکم حکمت الهی واجب است که بین دو طایفه در دادن جزا فرق گذاشت، و پاداش هر دو نباید یکسان باشد.

ویژگی‌های سوره تین

  1. هشت آیه، ۳۴ کلمه و ۱۵۰ یا ۱۶۲ حرف دارد.
  2. در ترتیب نزول، بیست و هشتمین و پس از بروج و پیش از سوره قریش نازل شده و در ترتیب فعلی مصحف شریف نود و پنجمین سوره قرآن است.
  3. پیش از هجرت در مکه نازل شد و از سوره‌های مفصّل و از نوع اوساط آن به شمار می‌آید.
  4. برخی گفته‌اند در این سوره یک آیه منسوخ‌الحکم وجود دارد؛ یعنی محتوای آیه ﴿أَلَيْسَ اللَّهُ بِأَحْكَمِ الْحَاكِمِينَ[۱] به آیه «سیف» منسوخ شده است؛ اما این نظریه صحیح نیست؛ زیرا نسخ فقط در آیات‌الاحکام صورت می‌گیرد، و در غیر تشریع، نسخ معنا ندارد.
  5. بیست و یکمین سوره‌ای است که با سوگند آغاز می‌شود.

محتوای سوره

  1. سوگند به دو میوه ارزشمند یا دو مکان مقدس؛
  2. بیان خلقت انسان به شکل موزون و متناسب؛
  3. نجات انسان‌ها در سایه ایمان و عمل صالح[۲].[۳]

منابع

پانویس

  1. «آیا خداوند داورترین داوران نیست؟» سوره تین، آیه ۸.
  2. رامیار؛ محمود؛ تاریخ قرآن؛ صفحه ۵۹۰؛ زرکشی؛ محمد بن بهادر؛ البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)؛ جلد۱؛ صفحه ۱۹۳؛ هاشم زاده هریسی؛ هاشم؛ شناخت سوره‌های قرآن؛ صفحه ۵۶۳؛ جمعی از محققان؛ علوم القرآن عندالمفسرین؛ جلد۱؛ صفحه ۳۱۵؛ فیروز آبادی؛ محمد بن یعقوب؛ بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز؛ جلد۱؛ صفحه ۵۲۷؛ مکارم شیرازی؛ ناصر؛ تفسیر نمونه؛ جلد۲۷؛ صفحه ۱۳۵.
  3. فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص:۲۸۴۳.