سیره خانوادگی حضرت فاطمه در کمک اقتصادی به همسر چه بوده است؟ (پرسش)
| سیره خانوادگی حضرت فاطمه در کمک اقتصادی به همسر چه بوده است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ فاطمه زهرا |
| مدخل اصلی | حضرت فاطمه |
سیره خانوادگی حضرت فاطمه در کمک اقتصادی به همسر چه بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث فاطمه زهرا است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فاطمه زهرا مراجعه شود.
پاسخ به این پرسش
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد رضا جباری در کتاب «سیره اخلاقی و سبک زندگی حضرت زهرا» در این باره گفته است:
«انسان برای استمرار و بقای حیات از کار و تلاش و تأمین معاش بی‌نیاز نیست. در سیره و سخن معصومان (ع)[۱]، گزارش‌ها و روایات فراوانی در این زمینه به چشم می‌خورد. آنان خود اهل کار و تلاش و فعالیت بودند و دیگران را نیز از بار مردم بودن نهی نموده، به اشتغال و کسب روزی حلال سفارش می‌کردند[۲]. چنان که فرد بیکار از منظر معصومان (ع)، بی‌ارزش و کم‌اعتبار معرفی شده است[۳].
در سیره نبی گرامی، اصول قابل توجهی درباره اقتصاد و معیشت به چشم می‌خورد. تلاش و توصیه به کار و فعالیت، طلب روزی از راه‌های معنوی، اهتمام به حلال بودن درآمد، قناعت و ساده‌زیستی در مصرف، عدالت و احتیاط در مصرف بیت‌المال، پرهیز از اسراف و تبذیر و انفاق در راه خدا از مهمترین اصول در سیره اقتصادی پیامبر خاتم (ص) هستند[۴].
یاری‌رسانی اقتصادی به همسر: بر اساس تقسیم کار و تعیین وظایفی که رسول خدا (ص) برای فاطمه و علی مقرر کرد، فاطمه موظف به انجام امور داخل منزل و علی (ع) متکفل امور بیرون از منزل شد. این تقسیم امور، حضرت فاطمه (س) را آن‌چنان شاد کرد که در این باره فرمود: جز خدا کسی آگاه نیست که من از اینکه رسول خدا مرا از همدوشی با مردان نامحرم معاف کرد، چقدر شاد شدم[۵].
بنابر روایت امام باقر (ع)، حضرت فاطمه (س) به این تقسیم کار پدر گرامی‌اش ملتزم بود و کارهای خانه همچون تهیه خمیر و پختن نان و تمیز و جارو کردن خانه را انجام می‌داد[۶].
هر چند کار و تلاش اقتصادی و تأمین معیشت خانواده، وظیفه اصلی فاطمه (س) نبود، فعالیت‌های او در محیط خانه، نقش اقتصادی مؤثری در خانواده داشت. او خود آرد تهیه می‌کرد و نان می‌پخت، خانه را جارو می‌کرد، مشک آب بر دوش می‌کشید و آب می‌آورد و غذا می‌پخت[۷] و تمام اموری را که در محیط خانه، از یک بانوی باکفایت انتظار می‌رود، انجام می‌داد. روشن است که این موارد در کنار نقش روانی و تربیتی، نقش اقتصادی خوبی در زندگی خانوادگی دارد.»[۸]
پانویس
- ↑ «عن رسول الله (ص): أن الله یحب العبد المؤمن المحترف»؛ (طبرانی، المعجم الکبیر، ج۱۲، ص۲۳۸).
- ↑ «عَنْ ابْنُ عَبَّاسٍ قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ إِذَا نَظَرَ الرَّجُلَ فَأَعْجَبَهُ قَالَ هَلْ لَهُ حِرْفَةٌ فَإِنْ قَالُوا لَا قَالَ سَقَطَ مِنْ عَيْنِي قِيلَ وَ كَيْفَ ذَاكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ لِأَنَّ الْمُؤْمِنَ إِذَا لَمْ يَكُنْ لَهُ حِرْفَةٌ يَعِيشُ بِدِينِهِ»؛ (شعیری، جامع الاخبار، ص۱۳۹؛ زمخشری، الفائق فی غریب الحدیث، ج۱، ص۲۴۰).
- ↑ بنگرید به کتاب سیره اخلاقی پیامبر اعظم (ص).
- ↑ از نگارنده، فصل پنجم.
- ↑ حمیری، قرب الاسناد، ص۵۲؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۳، ص۸۱؛ متن این روایت در بحث مربوط به صفت حجب و حیای فاطمه خواهد آمد.
- ↑ «عن أبی جعفر قال: ان فاطمه ضمنت لعلی عمل البیت والعجین والخبز و قم البیت، و ضمن لها علی ما کان خلف الباب من نقل الحطب و ان یجیء بالطعام...»؛ (عیاشی، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۱۷۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۱۴، ص۱۹۷ و ج۴۳، ص۳۱).
- ↑ شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۲، ص۳۶۶؛ متن این روایت، پیشتر در بحث تغذیه نقل شد.
- ↑ جباری، محمد رضا، سیره اخلاقی و سبک زندگی حضرت زهرا، ص ۴۲.