شمر بن ابرهه

مقدمه

او مردی شجاع و از سواره‌ نظام صفین بود، نصر بن مزاحم از زهری نقل می‌کند: «شمر بن ابرهه بن صباح حمیری»، در ابتدای جنگ صفین از یاران معاویه بود، اما در یکی از روزهای صفین وی در میان گروهی از قاریان شام از سپاه معاویه جدا شد و به امیرمؤمنان علی(ع) ملحق گردید و این اتفاق بازوی معاویه و عمروعاص را در جنگ صفین شکست^[۱]. و او در رکاب حضرت علی (ع) با شامیان جنگید و در یکی از روزهای سخت جنگ صفین که از هر دو سپاه نیروهای بسیاری کشته شدند شمر بن ابرهه نیز به شهادت رسید^[۲].

عمروعاص پس از این اتفاق، سخن به حق گفت و معاویه را ملامت کرد که تو می‌خواهی با شخصیتی مثل علی بجنگی که قرابت و نزدیکی‌اش با پیامبر (ص) بسیار نزدیک و از سابقین در اسلام است و هیچ‌کسی مثل او نیست، و شجاعت و رشادت او بی‌نظیر است و با اصحاب و یاران حضرت محمد (ص) به جنگ تو آمده و بسیاری از سواران عصر رسول الله(ص) و اشراف و بزرگان صدر اسلام در رکاب او هستند و در دل‌های سربازان تو اثر گذارند^[۳].

سپس عمروعاص گفت: ای معاویه! اگر می‌خواهی شکست نخوری و نابود نشوی، هر چه زودتر سران سپاه خود را جمع کن و آنها را با سخنرانی و تشویق دلگرم کن تا به جنگ ادامه دهند. معاویه به توصیه عمروعاص این کار را کرد و بزرگان اهل شام را گردآورد و آنها را با سخنرانی و تشویق به جنگ، آماده کارزار نمود^[۴].

شمر بن ابرهه همواره مورد وثوق امیرمؤمنان (ع) بود و حضرت او را یکی از شاهدان وصیت‌نامه خود در مورد صدقات قرار داد^[۵].^[۶]

↑ وقعة صفین، ص۲۲۲.
↑ وقعة صفین، ص۳۶۹.
↑ به مناسبت دو بیت از اشعاری که عمروعاص در مدح امیرالمؤمنین (ع) سروده است را ملاحظه نمایید. «على الدر والذهب المصفى وباقي الناس كلهم تراب هو النبا العظيم وفلك نوح وباب الله وانقطع الخطاب» علی آن گوهر یگانه و طلای خالص است و باقی مردمان همگی خاکند. او پیام بزرگ خداوند و کشتی نوح است؛ او راه رسیدن به خدا و پایان کلام و خطاب است. الصراط المستقیم، باب الثامن، ص۲۵۹.
↑ ر. ک: وقعه صفین، ص۲۲۲-۲۲۴.
↑ ر. ک: الکافی، ج۶، ص۵۱، کتاب الوصیا، قسمتی از حدیث ۶.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۷۳۴-۷۳۵.