شورش ترکان

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

ترکان در دوره مقتدر عباسی با استفاده از ضعف و بی‌ارادگی وی، بارها شوریدند و خواسته‌های خود را به کرسی نشاندند، چنانکه به سال ۳۱۷ به رهبری مونس خادم به مقتدر پیغام دادند که هارون بن غریب و دیگر یاران نزدیک خود را از دربار دور کند و چون مقتدر چنین کرد و راه برای شورش سپاهیان باز گردید، آنان وی را از خلافت خلع و از خانه‌اش بیرون کردند و محمد بن معتضد را با لقب القاهر بالله به خلافت برداشتند؛ اما خلافت قاهر دیری نپایید و گروه دیگری از ترکان بر او شوریدند و حاجب وی را کشتند و مقتدر را از خانه مونس بیاوردند و برای سومین بار به خلافت رساندند. با وجود این، خلافت او این بار نیز دوامی نداشت؛ زیرا مونس ترک، دیگر بار از در مخالفت با او در آمد و خلیفه به تحریک درباریان و کسان خویش مجبور به جنگ با وی گردید که بی‌درنگ در میدان جنگ به قتل رسید و پیکرش روزها در مقابل آفتاب بود و کس پروای دفن او را نداشت (۳۲۰ق)[۱]. بنابر گفته ویلیام مویر، «این خلیفه نگون‌بخت دولت را به پرتگاه سقوط نزدیک کرد... او دو بار مخلوع شد و عاقبت به قتل رسید. از اینجا می‌توان دریافت که مهابت دولت عباسی که خلفای گذشته با رنج به دست آورده بودند چگونه از میان رفت و قدرت عباسیان سستی گرفت... بغداد دیگر شهر سابق و مقر مردمان نیرومند و با وفا نبود؛ زیرا گروه‌های مختلف در هر فرصت کوچه‌ها را از خون رنگین می‌کردند»[۲].[۳].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. تجارب الأمم، ج۵، ص۲۳۷.
  2. تاریخ الاسلام، ج۳، ص۲۳.
  3. خضری، سید احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه ص ۱۴۷.