عبدالرحمن بن عبدالله ازدی در تاریخ اسلامی

مقدمه

عبدالرحمان بن عبدالله یَزَنی[۱] هنگام دعوت کوفیان از امام حسین (ع) به فرمان آن حضرت با مسلم بن عقیل (ع) و قیس بن مسهر صیداوی و عمارة بن عبدالله سلولی عازم کوفه گردید[۲].

وی در روز عاشورا پس از مسلم بن عوسجه[۳] و به قولی پس از هلال بن نافع[۴] و با کسب اجازه از سیدالشهدا (ع) به میدان مبارزه شتافت[۵] و چنین رجز خواند:

اَنَا ابنُ عَبدالله مِن آلِ يَزَنديني عَلَي ديِن حُسَينٍ وَ حَسَن
اَضرِبُکُم ضَربَ فتَيً مِنَ اليَمَناَرجُو بِذاكَ الفَوزَ عّندَ المُؤتَمَن[۶]
من پسر عبدالله از خاندان یَزَن هستم. دین من، دین حسین و حسن است. مانند جوان یمنی شما را می‌زنم. امیدوارم با این کار نزد خداوند متعال رستگار شوم.

گروه زیادی از دشمن را به هلاکت رساند[۷] و سرانجام به فیض شهادت نایل گشت.

در زیارت رجبیه از او چنین یاد شده است:« اَلسَّلاَمُ عَلَى عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْأَزْدِيِّ»[۸].[۹]

منابع

  1.   جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا

پانویس

  1. مناقب، ج۴، ص۱۱۰؛ الفتوح، ج۵، ص۱۹۴، مقتل الحسین (ع)، خوارزمی، ج۲، ص۲۱، انوارالهدی. یَزَنی منسوب به یزن، تیرهای از حعیر. (الانساب، ج۵، ص۶۹۱) او را ذییزنی یمنی نیز گفته‎اند. ذی یزن از فرزندان انوشیروان و ساکن یمن بوده است. (وسیلة الدارین، ص۱۷۰). در زیارت رجبیه، ازدی نامیده شده است. (اقبال الاعمال، ج۳، ص۳۴۵) ازدی منسوب به ازد و به احتمال از نسل ازد بن غوث... بن سبا می‎باشد. (الانساب، ج۱، ص۱۲۰) به گفته برخی از معاصرین ظاهراً وی همان عبدالرحمن بن عبدالله ارحبی است. (معجم الرجال الحدیث، ج۹، ص۳۳۶) بزنی نیز گفته‌‎اند (مجالس الشهدا، ص۱۱۷).
  2. بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۵؛ مقتل الحسین (ع)، مقرم، ص۱۴۶، منشورات شریف رضی، به نقل از ارشاد. مطلب فوق در دو نسخه از ارشاد درباره عبدالرحمن بن عبدالله ارحبی (ج ۲، ص۳۹، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید) و عبدالله و عبدالرحمن ابنا شداد الارحبی ذکر شده است (ص ۲۰۴ چاپ بیروت).
  3. الفتوح، ج۵، ص۱۹۴، مقتل الحسین (ع)، خوارزمی، ج۲، ص۲۱، انوارالهدی؛ مناقب، ج۴، ص۱۱۰.
  4. روضة الشهدا، ص۲۹۹، کتابفروشی اسلامیة.
  5. عشره کامله، ص۳۸۱.
  6. الفتوح، ج۵، ص۱۹۴؛ مقتل الحسین (ع)، مناقب، ج۴، ص۱۱۰؛ خوارزمی، ج۲، ص۲۱، انوارالهدی؛ بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۲.
  7. روضة الشهداء، ص۲۹۹، کتابفروشی اسلامیة.
  8. اقبال الاعمال، ج۳، ص۳۴۵؛ بحارالانوار، ج۹۸، ص۳۴۰، چاپ بیروت.
  9. جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص:۲۱۵-۲۱۶.