عبیده سلمانی مرادی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از عبیده سلمانی)
عبیده سلمانی مرادی
تصویر قدیمی از مسجد کوفه
نام کاملعبیده سلمانی مرادی
جنسیتمرد
کنیه
  • ابو عمرو
  • ابومسلم
از قبیلهبنی‌همدان
درگذشت۷۴ هجری، کوفه
از اصحابامام علی
حضور در جنگجنگ نهروان

مقدمه

شیخ طوسی، عبیده سلمانی مرادی را از اصحاب امیرمؤمنان (ع) و برقی نیز او را از بزرگان اصحاب آن حضرت به شمار آورده است[۱].

خطیب بغدادی و ابن حجر می‌نویسند: عبید سلمانی (عبیدة بن عمرو مرادی همدانی، کنیه‌اش «ابو عمرو» یا «ابومسلم»، از تابعین بزرگ است که دو سال قبل از وفات رسول خدا (ص) اسلام آورد ولی حضرت رسول (ص) را ملاقات نکرده است (از این‌رو او جزو تابعین است نه اصحاب) و از یاران حضرت علی (ع) است که در جنگ نهروان حضور داشت و مورد اعتماد حضرت بود. وی عصر جاهلیت و عصر اسلام هر دو زمان را درک کرد و شریح که یکی از فقها و قضات معروف کوفه به شمار می‌آید، هرگاه در یکی از مسائل با مشکلی مواجه می‌شد با عبیده مکاتبه می‌کرد. به نقلی او در سال ۷۲ یا ۷۳ یا ۷۴ هجری درگذشت[۲].[۳]

کناره‌گیری عبیده سلمانی مرادی از جنگ صفین

نصر بن مزاحم می‌گوید: همه مردم دعوت امیرالمؤمنین (ع) در مورد جنگ با معاویه را اجابت کردند، به جز اصحاب و یاران ابن مسعود که عبیده سلمانی مرادی و بسیاری از همفکران او جزو این گروه بودند. آنان خدمت حضرت آمدند و گفتند: ما همراه شما حرکت می‌کنیم، اما وارد اردوگاه نظامی شما نخواهیم شد، بلکه در محل جداگانه‌ای اردو می‌زنیم و... هنگامی که برایمان مشخص شد که کدام یک از شما ـ علی (ع) و معاویه ـ بغی و تعدی می‌کند و خواستار چیزی است که برایش حرام بوده و جایز نیست، آن‌گاه علیه وی و به نفع طرف مقابل وارد جنگ خواهیم شد.

حضرت علی (ع) آن بزرگ ‌مرد آزادی‌خواه و شخصیت ممتاز بشریت در حکومت‌داری پس از شنیدن سخن آنان نه تنها طردشان نکرد و آنان را ملامت ننمود بلکه در تأیید تفکرِ تحقیق‌گرانه آنها فرمود: «مرحبا به این طرز تفکر و اندیشه، در واقع این همان تفقه در دین و علم به سیره و سنت نبوی (ص) است و هر کس به این اندیشه و تصمیم راضی نباشد، بدانید که خائن به اسلام و ظالم به مسلمانان است»[۴].

البته او به مدائن آمد و در جنگ نهروان امام (ع) را یاری کرد. وی در سال ۷۲ یا ۷۳ و ۷۴ هجری در کوفه دار فانی را وداع گفت[۵].[۶]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. رجال طوسی، ص۴۷، ش۱۵؛ رجال برقی، ص۴.
  2. ر. ک: تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۱۱۷-۱۲۰؛ تهذیب التهذیب، ج۵، ص۴۴۵؛ اسدالغابه، ج۳، ص۳۵۶.
  3. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۹۵۹-۹۶۰.
  4. «مَرْحَباً وَ أَهْلًا هَذَا هُوَ الْفِقْهُ فِي الدِّينِ وَ الْعِلْمُ بِالسُّنَّةِ مَنْ لَمْ يَرْضَ بِهَذَا فَهُوَ جَائِرٌ خَائِنٌ»؛ وقعة صفین، ص۱۱۵.
  5. اصحاب الامام امیرالمؤمنین (ع)، ج۲، ص۳۹۸، ش۷۵۷.
  6. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۹۶۰-۹۶۱.